Ticaret Bakanlığı’nın 182 bin üründe yaptığı denetimler, halk sağlığı açısından riskli bir tabloyu ortaya koydu. Uygunsuz/güvensiz bulunan toplam ürünler içinde ithal ürünlerin oranında ise önceki yıla göre azalma görüldü. 2017’de yüzde 36 olan bu oran, 2018’de yüzde 30’a düştü. 2018’de denetlenen ithal ürünlerde uygunsuzluk/güvensizlik oranının en yüksek olduğu ilk 5 ürün grubu; hava aromatize edici ürünler, kırtasiye, kazanlar, hazır beton dışı yapı malzemeleri ve deterjanlar oldu.
Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü, denetlediği ürünler içerisinde en yüksek uygunsuzluk/güvensizlik tespitinde bulunan yetkili kuruluş oldu. Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü’nce 2018’de 1827 ürün denetlenirken, bunların 808’inin uygunsuz/güvensiz olduğu tespit edildi.
ÜRÜNLERİN ÇOĞUNU ÜRETMİYORUZ SADECE TÜKETİYORUZ
Denetlenen ithal ürün gruplarında tespit edilen uygunsuz/güvensiz ürünler incelendiğinde Tüketicinin Korunması Genel Müdürlüğü sorumluluğundaki hava aromatize edici ürünlerin oranının yüzde 100 olduğu, kırtasiye ürünlerinin yüzde 48’den yüzde 73’e yükseldiği, deterjanların oranının yüzde 18’den yüzde 48’e yükseldiği görüldü.
Raporda, yerli ve ithal ayrımı olmaksızın uygunsuzluk/güvensizlik oranı bakımından kırtasiye ürünlerinin yüzde 72’si, deterjanların yüzde 68’i, hava aromatize edicilerin yüzde 63’ü, kozmetiklerin yüzde 46’sı, çocuk bakım ürününden 35’i uygunsuz/güvensiz çıktı.
ÇOCUK ÜRÜNLERİNİN YÜZDE 77’Sİ GÜVENSİZ
En çok denetlenen ürün kategorileri 45 bin ürünle gıda, 39 bin ürünle kimyevi ve organik gübreler, 21 bin ürünle elektrikli ekipmanlar oldu. Teste tabi tutulan ürünler içerisinde güvensizlik oranının en yüksek olduğu ürün grubu yüzde 77 ile çocuk kullanım ve bakım ürünleri çıktı. Bu ürün grubunda denetlenen 9 ürünün 7’sinin güvensiz olduğu tespit edildi. 2018’de uygunsuz ve güvensiz ürünler için uygulanan idari para cezaları yüzde 30 artış gösterdi. İdari para cezaları 2018’de 147 milyon 839 bin liraya ulaştı.
GÜVENSİZ VE UYGUNSUZ KRİTERİ NE ANLAMA GELİYOR?
Raporda yer alan “güvensiz” kavramıyla, gerçek anlamda insan sağlığı, can ve mal güvenliği, hayvan ve bitki yaşam ve sağlığı ile çevrenin ve tüketicinin korunması yönünden risk arz eden ürünler tanımlanıyor. Piyasaya arzının yasaklanması gereken bu ürünler için toplatma ya da imha gibi yaptırımlar uygulanıyor. “Uygunsuzluk” ise işaret eksikliği veya kullanım kılavuzu eksikliği gibi şekil şartlarını taşımayan ürünler için kullanılıyor. İdari para cezası uygulanan bu ürünler toplatılmıyor veya yasaklanmıyor.