2020 yılı içerisinde çıkacağı söylenen af, af yasası, ceza indirimi ve infaz düzenlemesi konuları 2. Yargı paketi içerisinde geleceği söylenmişti. AK Parti Grup Başkanvekili Mehmet Muş, 2’nci yargı paketi hakkında açıklamalarda bulunarak, ceza indirimi, af yasası, yeni infaz düzenlemesi gibi konuların 3. yargı paketi içerisinde meclise sunulacağını belirtti.
Binlerce tutuklu ve hükümlünün gözü meclise gelecek yeni infaz düzenlemesinde… 3’ün yargı paketi içerisinde geleceği söylenen af yasası, ceza indirimi ve yeni infaz düzenlemesinin yürürlüğe girmesi ile ilk etapta 30 bin kişinin tahliye edilmesi söz konusu olacak. Peki, 3’üncü yargı paketi ne zaman meclise gelecek? 3’ün yargı paketi içerisinde af var mı? MHP tarafından verilen 5 yıl ceza indirimi 3’üncü yargı paketi içerisinde olacak mı? İşte ayrıntılar…
3. YARGI PAKETİ NE ZAMAN MECLİSE GELİYOR?
AK Parti Grup Başkanvekili Mehmet Muş, ‘’Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda değişikliği öngören 2. Yargı Paketi’ni Meclis Başkanlığına sunduklarını bildirdi’’ dedi. 3. Yargı paketinin ne zaman meclise gelebileceğini açıklayan Muş şu ifadeleri kullandı;
‘’Yargı Strateji Belgesi kapsamında 1. Yargı Paketi’ni vermiştir. Şu an sizlere anlattığım 2. Yargı Paketi oluyor. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’ndaki değişiklik 2. Yargı Paketimiz.
İnfaz düzenlemesi bizim 3. Yargı Paketimiz olacaktır. İnfaz düzenlemesiyle alakalı son aşamaya gelmiş bulunmaktayız. Mecliste bu önümüzdeki hafta diğer siyasi parti gruplarıyla görüşmeler yapacağız. Onlarla görüştükten sonra teklifimizi nihai hale getirip Meclis Başkanlığına sunacağız’’ dedi.
AVUKATLAR OFİSLERİNDE DURUŞMALARA KATILABİLİECEK
Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, şu açıklamalarda bulundu;
Daha insani temelde yaklaşan bu düzenlemeler Meclis’in takdiriyle yürürlüğe girecektir.
Bu düzenlemede hukuk muhakemesiyle ilgili düzenlemeler söz konusu. Çok önemli değişiklikler söz konusu. Yargının daha hızlı işleyeceği düzenlemeler söz konusu… Avukatlar ofislerinden duruşmaya katılabilecekler.
KAPSAM DIŞI TUTULAN SUÇLAR
Diğer yandan düzenleme, Terörle Mücadele Kanunu’nun 7. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan suçlara verilen cezaların da temyize götürülmesi imkanını sağlıyor.17 maddelik taslak metinde infaz düzenlemesi kapsamına alınmayacak suçlar şu şekilde; “Terör suçları, örgütlü terör suçları, kasten adam öldürme, cinsel istismar, kadına ve çocuğa şiddet, soykırım suçları, insanlığa karşı işlenen suçlar, insan üzerinde deney suçu, organ ve doku ticareti, reşit olmayana cinsel istismar, çocukların cinsel istismarı suçu, devlet topraklarının tamamını veya bir kısmını yabancı bir devletin egemenliği altına koymaya veya devletin bağımsızlığını zayıflatmaya veya birliğini bozmaya veya devletin egemenliği altında bulunan topraklardan bir kısmını devlet idaresinden ayırmaya yönelik fiiller, cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının öngördüğü düzeni ortadan kaldırmaya veya bu düzen yerine başka bir düzen getirmeye veya bu düzenin fiilen uygulanmasını önlemeye teşebbüs, TCK’nın 76’ncı maddesinde düzenlenen (Kasten öldürme, kasten yaralama, işkence, eziyet veya köleleştirme, kişi hürriyetinden yoksun kılma, bilimsel deneylere tabi kılma, zorla hamile bırakma, zorla fuhşa sevk etme) suçların tamamı her türlü eziyet, işkence, Atatürk aleyhine işlenen suçlar ve Orman Kanunu’na aykırı suçlar.”
Taslak metinde sayılan bu suçlar dışındaki suçlar infaz düzenlemesi kapsamına alınacak. İnfaz düzenlemesi, soruşturma ve kovuşturma aşamasındaki dosyaları kapsamayacak. Soruşturma ve kovuşturma aşamasında tutuklu yargılananların tutukluluk hali devam edecek.
AF KAPSAMINDA YER ALMASI ÖNGÖRÜLEN SUÇLAR
Birinci yargı paketinde 5. Madde İstinaf mahkemelerinde kesinleşen 5 sene altındaki cezalarda, Yargıtay’da temyiz yolunun açılacağı maddesiydi.
Bu madde, Türk Ceza Yasasının ‘halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit’, ‘kanunlara uymamaya tahrik’, ‘suç işlemeye tahrik’, ‘suçu ve suçluyu övme’, ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama’, ‘devletin egemenlik alametlerini aşağılama’, ‘silahlı örgüt’, ‘halkı askerlikten soğutma’ suçları ile Terörle Mücadele Yasası’nın 7. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan suçlarda verilen cezalar temyize götürülebilecek.
5 YIL CEZA İNDİRİMİ
3’üncü yargı paketi içerisinde olacağı iddia edilen af yasası teklifinde, hükümlü ve tutuklu olanların kesinleşmiş hükümlerinde, cezaların toplamında bir defaya mahsus olmak üzere bir defalık 5 yıl indirim yapılması planlanıyor. Böylece cezasının yüzde 66’sını yatan adli suçlulara ilişkin cezalarda oran 50’liye düşecek.
Habertürk ‘ten Muharrem Sarıkaya kaleme aldığı yazısında MHP’nin 5 yıllık indirim talebinin de infaz düzenlemesi kapsamına alındığını söyledi.
MHP’nin teklifi hakkında bilgi veren Sarıkaya, “Getirilen teklif 19 Mayıs 2018 tarihinden önce işlenen suçlarda düzenleme yapıyordu. Buna göre bazı suçlar istisnalar olmak üzere, hükümlü olanların tabi oldukları infaz hükümlerine göre, çekmeleri gereken toplam ceza süresinden 5 yıl indirilmesi hedefleniyordu. Ancak düzenlemeye hükümetin olumlu yaklaşmaması üzerine MHP lideri Bahçeli bir süre önce yaptığı açıklamada, “tekliflerini geri çektiklerini ve beklemeye aldıklarını” duyurdu.” dedi.
Ama 5 yıl ceza indiriminin 3’ün yargı paketi içerisinde alınıp alınmayacağı henüz kesinlik kazanmamıştır.
10 YIL CEZA ALAN BİR KİŞİ NE KADAR YATAR?
10 yıl hapis cezası alan kişi, af teklifinin yasallaşmasıyla birlikte 6 yıl 6 ay yerine 5 yıl cezaevinde kalacak. Yani cezasının yüzde 50’sini çeken hükümlüler şartlı salıverme maddelerinden yararlanarak dışarı çıkabilecek.
Peki, 3’ün yargı paketinde ne gibi infaz düzenlemesi yapılacak? Evde infaz, hafta içi ve hafta sonu infaz düzenlemesi nasıl olacak? İşte ayrıntılar…
EVDE İNFAZ
Belli yaşın üstündekilerin, belli suçlardan cezalarını evde geçirmeleri öngörülüyor. 65 yaş için 1 yıl, 70 yaş için 2 yıl, 75 yaş ve üstü için ise 4 yıla kadar kalan cezanın evde çekilmesi planlanıyor. Hamile kadınların cezalarını da evde geçirmeleri yönünde öneri teklifte yer alıyor. Uygulama elektronik kelepçe takılarak evlerinin dışına çıkılmaması şeklinde olacak.
HAFTA İÇİ VE HAFTA SONU İNFAZ
Hükümlüler sabah işte olacak, akşam cezasını çekmek için cezaevinde kalacak. Ya da hafta içi normal hayatını sürdürüp hafta sonunun cezaevinde geçirecek. Mevcut sistemde çok fazla uygulanmada da 6 aya kadar olan suçlarda bu yöntem bulunuyor. Yeni düzenleme ile 2 yıla kadar hapis cezasını öngören suçlar için bu infaz yönteminin uygulanması planlanıyor.
DENETİMLİ SERBESTLİK
3’ün yargı paketinde Denetimli serbestliğin kapsamı genişletilerek, belli suçlarda denetimli serbestlik kapsamına alınması düşünülüyor.
MHP’NİN İNFAZ DÜZENLEME TEKLİFİ
“Yeni düzenleme ise iki farklı öneriyi barındırıyor; hangisinin uygulanacağına Cumhurbaşkanı karar verecek. İlki cezaya tabi sürenin yarısını indiriyor; yani 4 yıl cezası olan bir kişi 2 yıl hapiste kalacak.
Bir diğer taslak ise kişinin cezaevinde geçireceği sürenin 1/5’ini indiriyor, buna 2 yıl da ilave denetimli serbestlik getiriyor. Bu durumda 4 yıla hükmü olan kişi cezaevinde geçireceği süre 2 yıl yani, 24 ay iken, 4/5’ini cezaevinde geçirmek zorunda olduğu için hapiste kalacağı süre 19 aya düşüyor.
Bir başka anlatımla diyelim ki 18 ay cezaevinde geçirmesi gereken süre var, bunun 4/5’ini yatmakla yükümlü olduğu için 9 ay hapis yatacak. Benzer şekilde 24 yıl hüküm almışsa, cezası mevcut 2/3 uygulamasındaki gibi 19,5 yıla inmeyecek, 21 yıl hapiste kalacak.
Dolayısıyla 4 yıl hapis cezası alanlar kapalı cezaevinde 3 gün “iyi hali” kaldıktan sonra açık cezaevine geçiyor, buradan da koşullu denetimli serbestlikle dışarı çıkıyordu. Örneğin 10 yıl hapis cezası almış bir kişi de mevcut durumda bir ay kapalı cezaevi yüzü gördükten sonra, açık cezaevine geçiyordu. Yeni uygulama ise bu durumları ortadan kaldırıyor, hiç cezaevi yüzü görmeden kimseyi bırakmıyor, muhakkak hapishane ile tanıştırıyor.
UYUŞTURUCU SUÇLARI AF KAPSAMINA ALINACAK MI?
İnfaz düzenlemesi ile ilgili hazırlanan taslak metninin ortaya çıkması ile birlikte, daha önceden af kapsamı dışına alındığı söylenen bazı suçların, düzenlenen af yasası kapsamına alındığı görüldü. Düzenlemenin uyuşturucu suçuna af yolunu açtığı görülürken, Terörle Mücadele Kanunu’nun 7. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan suçlara verilen cezaların da temyize götürülmesi imkanını sağlıyor.
Henüz teklif halini almayan 3’ün yargı paketi düzenlemenin af kapsamı dışında tuttuğu suçlar arasında Uyuşturucu Kullanma ve Bulundurma ile Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti Suçu’nun yer almadığı görüldü.