Gündem

Kıdem tazminatında tartışılmayan detay! Belirli süreli iş sözleşmesi genişletiliyor!

Sendika uzmanı Alparslan Savaş kıdem tazminatı fonu, diğer adıyla Tamamlayıcı emeklilik Sistemi (TES) hakkında tartışılmayan detayları anlattı. Detaylarda en dikkat çeken konu ise 25 yaş altı ve 50 yaş üstü için tazminat hakkının kaybolup kaybolmayacağı ile ilgiliydi.

TARTIŞILMAYAN KONULAR

Kıdem tazminatlarının fona dönüştürülmesi ile ilgili bir tarafta hükümet diğer tarafta işçi ve işveren sendikaları müzakerelerini sürdürüyor. Kıdem tazminatlarının fona dönüştürülmesi ile Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES)’in yürürlüğe girme tarihi 2022 olarak açıklandı. Kıdem tazminat fonu hakkında en çok tartışılan konular arasında, işten ayrılan bir çalışanın yıllık bazında alacağı bir maaş kıdem tazminatını alamayacağı, TES’in yürürlüğe girme tarihinden itibaren işçi maaşlarından yüzde 3, işverenlerden yüzde 4 kesinti yapılarak fona aktarılması tartışılan konular arasındaydı. Yine en fazla tartışılan konular arasında, işçinin hak ettiği kıdem tazminat miktarının işten ayrıldığı zaman alamayıp, 60 yaşına geldiğinde sadece yüzde 25’ini alabilmesi idi. Tüm bu konular yeni şekillendirilmeye çalışılan kıdem tazminatının en hararetli tartışma konuları arasında yer alırken, Sendika Uzmanı Alparslan Savaş, Kıdem tazminatında tartışılmayan detaylara yer verdi.

Savaş’a, TES’in yürürlüğe girmesi ile beraber ‘’25 yaş altı ve 50 yaş üstü için tazminat hakkı kaybolur mu?’’ sorusu yöneltildi. Halk TV ekranlarında bu soruyu yanıtlayan Sendika uzmanı Alparslan Savaş şu açıklamaları yaptı;

İŞÇİ VE İŞVERENİ KORUYACAK DEMİŞTİ

Geçen hafta Salı günü kabine toplantısından sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan mikrofonların karşısına geçti ve salgın sonrası normalleşme sürecine ilişkin yine hem işçi kesimini hem işveren kesimini koruyacağını söylediği bir paket açıkladı. Aslında o açıklanan pakette ayrıntılar ile ilgili yazılı bir şey yok. Ama söylem olarak bazı başlıkları ortaya atmış oldu. Bu başlık içerisinde ücretsiz izin sürelerinin uzatılması var, kısa çalışma süreleri ile ilgili bazı düzenlemeler var… Ama esas olarak bu pakette kıdem tazminatını çok yakından ilgilendiren hususlar vardı. Bunlardan bir tanesi Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’ydi (TES). Kıdem tazminatının fona geçirilmesi tartışılırken gözden kaçırılan başka bir mesele daha oldu. Oda şudur!..

BELİRLİ SÜRELİ ÇALIŞMA TEŞVİK EDİLİYOR

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı 25 yaş altı ve 50 yaş üstü çalışan işçilerin esnek çalışma biçimlerinin destekleneceği ile ilgiliydi. Erdoğan’ın kurduğu bu cümle ile ilgili basına bazı detaylar verilmeye başlandı. Buradan anladık ki, 25 yaş altı işçilerin ve 50 yaş üstü işçilerin belirli süreli istihdamı, belirli süreli çalışmayı teşvik ederek eklenecek. Bu ne demek?.. Belirli bir süre ile bu işçileri çalıştırmak ve bunun önünde ki engelleri kaldırmak.

BELİRLİ BİR SÜRE İŞ SÖZLEŞMESİ NE DEMEK?

Belli bir işin tamamlanması veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak işveren ile işçi arasında yazılı şekilde yapılan iş sözleşmesi belirli süreli iş sözleşmesidir. Belirli bir süre iş sözleşmelerinin kıdem tazminatı ile ne gibi bir bağlantısı var?

KIDEM TAZMİNAT HAKKINI TAMAMEN ORTADAN KALDIRIYOR

Belirli bir iş sözleşmesi ile çalışan bir işçi, sürenin sonunda herhangi bir ihtar ve kıdem tazminatı alamıyor. Çünkü süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçiler iş güvencesi kapsamında değiller. Dolayısı ile işe iade davası da açamıyorlar. Özet olarak şunu söyleyebiliriz. Daha önceden kısa süreli iş sözleşmelerinde olan ‘’ işçinin bu işe uygun olması’’ şartı kaldırılıyor ve bu şekilde belirli süre iş sözleşmesi yaygınlaştırılmış olacak. Bu düzenleme gerçekleşirse 25 yaş altı ve 50 yaş üstü çalışanlar, her koşullarda belirli süreli iş akdi ile çalıştırılabilecek ve bu şekilde 60 yaşına da gelse, oluşturulan kıdem tazminatı fonundan hiçbir şekilde faydalanamayacaklar.

TİSK’İN İSTEDİĞİ BİR SİSTEM

Kıdem tazminatı fonu birden bire ortaya çıkmış bir mesele değil. TİSK birçok yerde bu konuyu gündeme getirdi. En son 2019 genel kurulu kararları arasında da belli süreli iş sözleşmeleri için konulan sınırlamaların kaldırılması ve objektif şartlarının aranmaması vardı. Alınan bu kararlar şimdi hayata geçirilmeye çalışılıyor’’ dedi.

HaberTürk gazetesi yazarı Fatih Altaylı, kıdem tazminatına yönelik yürütülen çalışmayı eleştirdi. 

Kıdem tazminatında tartışılmayan detay! Belirli süreli iş sözleşmesi genişletiliyor!

Altaylı, “Muhtemelen şaka yapıyorsunuz. Durum, bu paraya göz dikecek kadar vahim olamaz.
Çalışanların en önemli güvencelerinden biri olan kıdem tazminatının ‘fon’ adı altında iç edilmesinden söz ediyorum. Umarım yapmayacaksınız, umarım yapamazsınız. Ayıptır… Hadi onu önemsemiyorsunuz, ‘Günahtır.’ Hak yemektir.Kıdem tazminatı çalışanın garantisidir. Çalışanının çocuklarının rızkıdır, kısmetidir. Hele hele işlerin kötüye gittiği zamanlarda. Eskiden zaten çok önemli bir kaynaktı işçi, memur için. ‘Emekli ikramiyesi’ idi adı.Çalışma hayatının sonunda bunu aldın mı, çok eskiden bir ev, bir otomobil  alırdın. Sonra otomobil gitti ev alabilir oldun. Ardından ev gitti otomobil alabilir oldun. Şimdi belki 2. el bir otomobili zar zor alıyorsun. Ya da belki çoluk çocuğa düğün yapıyorsun. Ama olsun. Hiç yoktan iyi. Bu bir yönü. Diğer yönü… Aç kalmanın önündeki engel. Patron işleri iyi gitmediği için ya da artık sana ihtiyacı kalmadığı için seni işten çıkarıyor. Alıyorsun kıdem tazminatı ayrılıyorsun. Bazen aylarca, bazen yıllarca yeni bir iş bulamıyorsun. Hiç değilse bir süre o kıdem tazminatı ile geçiniyorsun.” görüşünü savundu.