2019 Yılında Kira Artışı Ne Kadar Olacak?- 2019 yılı kira artış oranı TEFE - TÜFE oranları

Bilindiği gibi Türkiye'de 20 milyon kiracının olduğu ifade edilmişti. Bu kiracıların yüzünü güldürecek bir gelişme yaşandı. Buna göre Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bir kanun teklifi verildi. Verilen kanun teklifine göre kira artışı ÜFE yerine TÜFE'ye göre hesaplanacak.

Peki TÜFE'ye göre kira hesaplaması nasıl olacak? TÜFE ne anlama geliyor? Bu konu hakkında tüm detayları kamupersoneli.net olarak okuyucularımızla paylaşıyoruz..

Mevcut yasaya göre kira atışı son 12 aylık ortalama üretici fiyat endeksine (ÜFE) göre yapılıyor.

Bu rakam dün açıklanan verilere göre yüzde 25.52 oldu. Bir başka ifadeyle 1000 liralık kira yeni yılla birlikte 1255 lira olacak.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Kasım ayı enflasyon verilerini açıkladı. Buna göre Kasım ayında enflasyon yüze 1.44 düştü. Yıllık enflasyon ise yüzde 21.62 oldu.

Kiracıları ve ev sahiplerini yakından ilgilendiren kira artış oranı rakamları Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK tarafından açıklanmaya devam ediyor. TÜİK Kasım 2018 enflasyon rakamları içerisinde açıklanan 12 aylık ÜFE ortalaması aynı zamanda Aralık 2018 kira artış oranı olarak uygulandı.

EN YÜKSEK ARTIŞ AYAKKABI VE GİYİMDE

Ana harcama grupları itibariyle 2018 yılı Kasım ayında endekste yer alan gruplardan, sağlıkta %0,57, konutta %0,47, lokanta ve otellerde %0,41 ve alkollü içecekler ve tütünde %0,17 artış gerçekleşti.

EN YÜKSEK DÜŞÜŞ ULAŞTIRMADA

Ana harcama grupları itibariyle 2018 yılı Kasım ayında endekste yer alan gruplardan ev eşyasında %2,85, eğlence ve kültürde %2,08, çeşitli mal ve hizmetlerde %0,96 ve gıda ve alkolsüz içeceklerde %0,74 düşüş gerçekleşti.

BU YIL EN FAZLA EV EŞYASINDA FİYATLAR ARTTI

TÜFE'de, bir önceki yılın aynı ayına göre çeşitli mal ve hizmetler %27,87, gıda ve alkolsüz içecekler %25,66, konut %24,76 ve eğlence ve kültür %21,18 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.

BU ÜÇ İLDE EN YÜKSEK ARTTI

İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 2. Düzey'de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre en yüksek artış %23,59 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) bölgesinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %25,06 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış %17,50 ile TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) bölgesinde gerçekleşti.

Kasım 2018'de endekste kapsanan 407 maddeden; 38 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 261 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 108 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

Kira zam oranı nasıl hesaplanır?

Yeni Ekonomi Programı'nda yer alan tedbirlerden biri gayrimenkulde kira artış oranını doğrudan etkiliyor. Ev sahipleri artık zamları üretici fiyatından değil, tüketici fiyatından yapabilecek. Program'ın 'Enflasyon' bölümünün 'Politika ve Tedbirler' başlığı altında, "Kira artış oranına dair üst sınır, döviz kuru ve emtia fiyatlarındaki gelişmelere duyarlılığı yüksek olan üretici fiyatları yerine tüketici fiyatlarına göre belirlenecek.

Ay ay 1 yıllık kira artış oranları

Ağustos 2017: %10,94

Eylül 2017: %12,05

Ekim 2017: %13,26

Kasım 2017: %14,47

Aralık 2017: %15,38

Ocak 2018: %15,82

Şubat 2018: %15,66

Mart 2018: %15,50

Nisan 2018: %15,35

Mayıs 2018: %15,36

Haziran 2018: %15.80

Temmuz 2018: %16,57

Ağustos 2018: %17,41

TEFE TÜFE’ye göre kira artış oranı nasıl hesaplanır?

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 344.’üncü maddesi gereğince kira artışı, “Bir önceki kira yılının ÜFE artışını geçmeyecek şekilde düzenlenir” hükmüne göre yapılır. Ancak burada kesin bir hesaplama bulunmamaktadır. TUİK’in yayımlamış olduğu Yİ-ÜFE kullanıcı rehberinde ise bu hesaplamanın iki şekilde olabileceği açıkça görülmektedir.

a-) Bir önceki yılın (2016 Kasım) aynı ayına göre değişim, (% 17,30)

b-) 12 aylık ortalama değişim (Kasım-2016 / Kasım 2017) (% 15,38)

Yukarıda da görüldüğü gibi iki oran arasında da çok büyük farklar bulunmaktadır. Bu kapsamda karışıklığın ortadan kalkması amacıyla , 6.Hukuk Dairesinin verdiği “ Kira artışı, ÜFE’nin 12 aylık ortalaması oranında artırılır.” karar ile giderilmiştir.

TEFE-TÜFE nedir?

TÜFE’nin açılımı: ‘ Tüketici Fiyat Endeksi ‘ dir.  Tüfe sayesinde enflasyonu ölçebiliriz. Tüfe değerleri  Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından hesaplanır. Tüfe  , daha önce satın alınmış bir malın - hizmetin , daha sonra ki bir tarihteki fiyatı ile karşılaştırılmasına yarar. Tüfe’yi hesaplarken önce , Türkiye’nin genelini temsil eden bir örnek kitlenin bir yıl içinde hangi mal ve hizmete ne kadar para harcadığı hesaplanır. Ayrıca her mal ve hizmetin toplam içindeki ağırlıkları belirlenir.

TEFE’nin açılımı: ‘ Toptan Eşya Fiyat Endeksi ‘ dir. Kulladığımız malların tüm ham maddelerini içine alır. Yani toptan satılan malların fiyat artışlarını gösteren bir endekstir.

TÜFE ve TEFE arasında ne fark vardır?

Tefe ve Tüfe genellikle birlikte kullanılır ve birbirlerine karşılaştırılırlar. Bu endeksler farklı değerleri gösterir. Tefe fiyat artışlarının arz yani maliyet cephesini gösterirken Tüfe ise fiyat artışlarının talep yönünü gösterir. Tefe de Tüfe gibi önceden endekse dahil edilmiş mallardan oluşan belirli bir malın fiyatındaki değişmeleri ölçüyor. TEFE’yi TÜFE’den ayıran en önemli nokta tüketici fiyat endeksi direk olarak tüketicinin eline geçen malların fiyatını ölçerken, toptan eşya fiyat endeksi ise hammadde ve yarı mamullerin de fiyatını ölçüyor.

Yİ-ÜFE (12 aylık ortalama): Yargıtay'ın kararına göre yapılabilecek en yüksek yıllık zam oranı temel alarak kira artışı hesaplanır. 20 Eylül 2018 tarihinde açıklanan Yeni Ekonomi Programı'nda bu oran TÜFE olarak değiştirildi.

TÜFE (12 aylık ortalama): ÜFE yerine, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) 12 aylık ortalaması temel alınarak kira artışı hesaplanır. 20 Eylül 2018 tarihinde açıklanan Yeni Ekonomi Programı'na göre uygulanabilecek kira atış oranı.

Yİ-ÜFE (Gecen yılın aynı ayına göre): 12 aylık ortalama yerine geçen yılına aynı ayına kısayla kira artışı hesaplanır.

TÜFE (Gecen yılın aynı ayına göre): ÜFE yerine, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) gecen yılın aynı ayına göre değişim oranı temel alınarak kira artışı hesaplanır.

(TÜFE + Yİ-ÜFE)/2 - 12 aylık ortalama: TÜFE+Yİ-ÜFE 12 aylık ortalaması toplanarak 2'ye bölünmesi ile bulunan oran temel alınarak kira artışı hesaplanır.

Kira artışı ÜFE mi TÜFE mi?

Taşınmaz kiralamalarında yenilenen kira döneminde mal sahibinin kiracısına zam yapma hakkı doğuyor. Kiracıya yapılacak zam oranı, Borçlar Kanunu gereğince üretici fiyat endeksi oranlarına bağlanıyor.

Kanuna göre; Kira sözleşmelerinde kira bedelinin belirlenmesi dışında, kiracı aleyhine değişiklik yapılamıyor.

Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir.

Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.

Ancak daha sonra yapılan bir düzenleme ile işyeri kiralamalarında bu uygulama 2020 yılına kadar ertelendi.

Kira artışı ÜFE..

Kira artışı hesaplamalarında kullanılan ÜFE oranları, her ay Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanıyor. TÜİK’in verilerine göre enflasyon, ekim ayında yüzde 2,67 artarken, yıllık bazda yüzde 25,24 oldu. Beklenti yüzde 2'ydi.

Yurt içi üretici fiyat endeksi aylık %2,67 arttı

TÜİK’in verilerine göre enflasyon, ekim ayında yüzde 2,67 artarken, yıllık bazda yüzde 25,24 oldu. Beklenti yüzde 2'ydi. Aylık TÜFE yüzde 2,67 ÜFE yüzde 0,91 yıllık TÜFE yüzde 25,24 ÜFE yüzde 45,01 oldu. Enflasyon, ekim ayında yüzde 2,67 artarken, yıllık bazda yüzde 25,24 oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2018 yılı Ekim ayında endekste yer alan gruplardan, konutta %4,15, ev eşyasında %3,44, gıda ve alkolsüz içeceklerde %3,22 ve eğlence ve kültürde %2,07 artış gerçekleşti.

2018 Ekim ayı kira artış hesaplamalarında bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı olan yüzde 25,24 oranının kullanılması gerekiyor.

KİRA ARTIŞI KANUNU

Kira bedelinde yapılacak artış meskenlerde ÜFE oranları baz alınarak yapılırken, işyeri kiralamalarında ise sözleşme serbestisi esasına göre yapılıyor. Kira artışı mevzuatı, Borçlar Kanunu ve Borçlar Kanununda değişiklik kanunu kapsamında açıklanıyor...

Kira artışı kanunu!

Kira bedelinde yapılacak artış meskenlerde ÜFE oranları baz alınarak yapılırken, işyeri kiralamalarında ise sözleşme serbestisi esasına göre yapılıyor.

Kira artışı mevzuatı, Borçlar Kanunu ve Borçlar Kanunu kapsamında yapılan değişiklik kanunu kapsamında açıklanıyor.

E. Kira bedeli

I. Genel olarak

MADDE 343- Kira sözleşmelerinde kira bedelinin belirlenmesi dışında, kiracı aleyhine değişiklik yapılamaz.

II. Belirlenmesi

MADDE 344 - Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır.

Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.

Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından üretici fiyat endeksindeki artış oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir. Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebilir.

Sözleşmede kira bedeli yabancı para olarak kararlaştırılmışsa, beş yıl geçmedikçe kira bedelinde değişiklik yapılamaz. Ancak, bu Kanunun, “Aşırı ifa güçlüğü” başlıklı 138 inci maddesi hükmü saklıdır. Beş yıl geçtikten sonra kira bedelinin belirlenmesinde, yabancı paranın değerindeki değişiklikler de göz önünde tutularak üçüncü fıkra hükmü uygulanır.

Kanun No. 6217

GEÇİCİ MADDE 2 – Kiracının Türk Ticaret Kanununda tacir olarak sayılan kişiler ile özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olduğu işyeri kiralarında, 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 322, 324, 330, 339, 341, 342, 343, 345, 346 ve 353 üncü maddeleri 1/7/2012 tarihinden itibaren 5 yıl süreyle uygulanmaz. Bu halde, kira sözleşmelerinde bu maddelerde belirtilmiş olan konulara ilişkin olarak sözleşme serbestisi gereği kira sözleşmesi hükümleri tatbik olunur.

- 12 Temmuz 2012 PERŞEMBE günü 28351 sayısı ile Resmi Gazetede yayımlanan BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN kapsamındaki ilgili madde;

Kanun No. 6353

MADDE 53 – 31/3/2011 tarihli ve 6217 sayılı Yargı Hizmetlerinin Hızlandırılması Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun geçici 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 2 – Kiracının Türk Ticaret Kanununda tacir olarak sayılan kişiler ile özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olduğu işyeri kiralarında, 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 323, 325, 331, 340, 342, 343, 344, 346 ve 354 üncü maddeleri 1/7/2012 tarihinden itibaren 8 yıl süreyle uygulanmaz. Bu halde, kira sözleşmelerinde bu maddelerde belirtilmiş olan konulara ilişkin olarak sözleşme serbestisi gereği kira sözleşmesi hükümleri tatbik olunur. Kira sözleşmelerinde hüküm olmayan hallerde mülga Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır.”