Bu meslek gruplarından birinde çalışıyorsanız, düşündüğünüzden çok daha erken emekli olabilirsiniz!

Türkiye’de sigortalı çalışma şartları ve kimi durumlarda çalışanlara tanınan haklar, sektöre ve sigorta sistemine göre derecelendiriliyor. Çalışma koşullarının getirdiği riskler dolayısıyla sınıflandırılan meslek gruplarına yönelik olarak Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından çalışanlara yıpranma payı hakkı sunuluyor. Peki yıpranma payı nedir? Yıpranma payı hangi mesleklerde geçerli? İşte detaylar…

Yıpranma Payı Nedir?

SGK emeklilik sisteminde, bazı meslek grupları özel haklardan yararlanabiliyor. Bununla birlikte yıpranma payı da bu haklar arasında yer alıyor ve SGK yıpranma payı uygulaması “fiili hizmet süresi zammı” ve “itibari hizmet süresi” gibi isimlerle de biliniyor. SGK yıpranma payı hakkı, İş Kanunu dahilinde, çalışma koşullarındaki riskler nedeniyle “ağır” olarak sınıflandırılmış meslek gruplarında çalışan vatandaşlara sunulan bir haktır ve bu hak için belirlenen meslek kollarında çalışanların her yıl sigortalılık sürelerine bu hak sayesinde ek süre işlenir. Bu da diğer meslek grubundaki çalışanlara göre, yıpranma payı hakkı olanların daha erken emeklilik hakkı elde etmesini sağlar.

Kimler Yıpranma Payı Hakkı Alabilir?

SGK yıpranma payı hakkından yararlanmak isteyenlerin “ağır” olarak sınıflandırılan meslek gruplarından birinde sigortalı olarak çalışıyor olması gerekir. Bu şartı sağlayanların ayrıca meslek grubu dahilinde bazı risklere de maruz kalması gerekir ve işveren tarafından ilgili çalışanın sigorta prim ödemesinin “yıpranma payı” uygulamasına uygun şekilde yapılması gerekir. Bu şartları karşılayanlar SGK yıpranma payı hakkı ile erken emeklilik şansı elde edebilir.

Hangi Meslek Grupları Yıpranma Payı Hakkı Sahibi?

Kanun kapsamında yıpranma payı hakkından hangi meslek gruplarının yararlanabileceği belirlenmiş durumda. 20 farklı meslek grubu bu haktan yararlanabiliyor ve bu iş grupları ve işyerleri şöyle:

• Cıva üretim sanayi
• Döküm fabrikası
• Kurşun ve arsenik kullanılan işler
• Kok fabrikası ve termik santral
• Cam fabrikası ve atölyeleri
• Alüminyum fabrikaları
• Demir çelik fabrikaları
• Çimento fabrikası
• Asit üretim tesisleri
• Sualtı ya da su üstünde basınçlı hava çalışması gerektiren işler
• Emniyet ve kolluk kuvvetleri
• İtfaiye ve söndürme işleri
• Basın ve gazetecelik
• TSK
• TRT “Haber” hizmeti
• TBMM yasama organı üyeleri ve bakanlar
• Ceza infaz kurumu
• Hemşirelik, eczacılık ve insan sağlığına yönelik işler
• Radyoaktif ve radyoiyonizan kullanılan işler