Gıda Krizini Sonlandıracak Adım! 25 Milyon Ton Tahıl Yola Çıkıyor! Peki, Tahıl Koridoru Nasıl İşleyecek?
İstanbul’da imzalanan tahıl anlaşmasının ardından detaylar belli olmaya başladı. İşte 8 maddede gıda krizini ortadan kaldıracak anlaşmanın detayları…
Dünyanın beklediği tahıl anlaşması dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, BM Genel Sekreteri António Guterres, Rus ve Ukrayna heyetlerinin katılımıyla İstanbul Dolmabahçe Sarayı’nda imzalandı. Karadeniz üzerinden dünya pazarlarına tahıl ve diğer gıda ürünlerinin taşınmasına ilişkin imzalanan anlaşmanın ardından gıda krizinin son bulması öngörülüyor.
Kriz Sona Erdi
Tarihi nitelikte olan tahıl koridoru anlaşmasıyla, Rusya’nın Ukrayna tahıl gemilerinin Karadeniz limanlarından geçmesine izin verip oluşan gıda krizine son bulması amaçlanıyor.
Tahıl Koridoru Planı Maddeleri Neler?
Türkiye ve BM tarafından mayıs ayından bu yana yürütülen arabuluculuk çabalarının sonuç vermesiyle imzalanan anlaşma savaşta bir ilki ve dönüm noktasını temsil etmesi bir yana, dünyayı saran tahıl krizi ve beraberinde gelen gıda fiyatlarındaki artışa da çare olması bekleniyor.
1) 25 Milyon Ton Tahıl Yola Çıkacak
Anlaşmayla Odessa başta olmak üzere Ukrayna limanlarında sıkışıp kalan kargo gemileri ile silolardaki tahılın tahliyesi hedefleniyor. Limanlarda mahsur kalan gemi sayısının 80 civarında olduğu, ayrıca silolarda 20 ila 25 milyon ton tahıl bulunduğu hesaplanıyor.
2) Mayınlar Temizlenecek: Rusya Askeri Faaliyette Bulunmayacak
Rusya, kargo gemilerinin sorunsuz geçişini garanti edecek, bölgede askeri faaliyette bulunmayacak. Mayınların temizlenmesinin ardından Ukrayna karasularını ihlal etmeyeceğine dair güvence verecek. Kiev yönetimi, denizden Rus çıkarmasına karşı döşenen mayınların temizlenmesi durumunda güvenlik zaafı oluşacağından endişe ediyor.
3) Rus Gemileri Ukrayna Karasularına Girmeyecek
Ukrayna denetimindeki Odessa, Pivdennyi ve Chornomorsk limanlarından gemilere yüklenen tahıl, kılavuz gemiler eşliğinde İstanbul’a gelecek, oradan tüm dünyaya yolculuk edecek. Ukrayna, Rus gemilerinin kendi karasularına hiçbir şekilde girmemesini istiyor.
4) Gemiler İstanbul’da Aranacak: Silah Taşınmadığı Kontrol Edilecek
Ukrayna’dan tahıl almaya giden gemilerin silah taşımadığından emin olmak için Rusya ve Türkiye’nin gözetiminde arama yapılacak. Gemilerin Karadeniz’e açılmadan önce İstanbul’da aranması planlanıyor.
5) İstanbul’da Koordinasyon Merkezi Kurulacak
Tüm operasyon İstanbul’da kurulacak koordinasyon merkezince izlenecek. İlgili merkezin operasyona hazır hale gelmesi için 3-4 hafta gerektiği, bu nedenle sevkiyatlara tam kapasite başlanmasının ağustosun ikinci yarısını bulabileceği belirtiliyor.
6) Tahılda Fiyatlar Geriledi
Anlaşma haberleriyle buğday fiyatları geriledi, piyasa göstergesi Chicago endeksi yüzde 3 düştü. Avrupa’da da hayvan yemi olarak kullanılan tahılda fiyatlar yüzde 3 geriledi.
7) Operasyon 120 Günde Bitecek
120 günlük takvim için imzalanan anlaşma süre bittiğinde otomatik olarak yenilenebilecek. Ancak uzmanlara göre limanlardaki tahıl yükünü eritmek için bu kadar süre yeterli. Bu arada Ukrayna ve Rusya birbirleriyle anlaşma imzalamayacak. İki ülke de Türkiye ve BM ile paralel anlaşmalar yapacak.
8) Ukrayna Tahılına Bağımlı Ülkeler
Libya ve Pakistan tüm buğday tüketimlerinin yüzde 48’inde Ukrayna’ya bağımlı. Lübnan için bu oran yüzde 81. Moldova buğdayın yüzde 92’sini, Katar yüzde 64’ünü, Tunus yüzde 49’unu, Mısır yüzde 26’sını Ukrayna’dan ithal ediyordu.
