Ekonomi

Dolar buğday fiyatlarını etkiler mi? Türkiye'nin buğday ithalatı

Türkiye buğday ithal eden bir ülke konumunda iken maalesef hemen hemen ihtiyacının yarısını artık dışarıdan ithal eden ülke haline döndü. Bundan dolayı da dolar kurunda ki dalgalanmalar ister istemez, tüm ithal ettiğimiz ürünlerin fiyatlarını da dalgalandırdı.

Dolar kurunun bir anda hızlı yükselişe geçmesi ile geçim derdine düşen vatandaş buğday fiyatlarının etkilenip etkilenmeyeceğini merak etti. Konuya cevap veren Faik Toy, şu ifadeyi kullandı;

‘’Dolar Pirinç başağı buğday fiyatını etkiler mi? Evet bal gibi etkiler. Buğday rekoltemizin yarısından fazlasını ithal ediyoruz. Ne ile? Dolar ile. İç piyasadaki buğday fiyatları ithal gelen buğdaylarla baskılanıyor. Dolar arttıkça ithalat fiyatı da artar. İçerdeki buğdayda bu fiyata bakar’’ dedi.

Dünyanın en çok buğday ithal eden ülkesi haline gelen Türkiye’nin buğday aldığı ülkeler arasında artış şampiyonu Yunanistan oldu. Son dönemde dış politikada gergin günler geçirdiğimiz Yunanistan’dan yaptığımız buğday ithalatı 2015’ten bugüne yüzde 632 oranında artış gösterdi. 

Toplam tarım arazisi 2.3 milyon hektar olan Yunanistan, 23 milyon hektar tarım arazisi olan Türkiye’ye buğday ihracatını 2015’ten beri her yıl artırıyor. Yunanistan modern tarıma ve kooperatifçiliğe verdiği önemle buğday verimini sürekli yükseltiyor.

Türkiye’nin ise bu stratejik üründe ithalatı katlanıyor. Yunanistan’ın yanı sıra Letonya’dan yapılan buğday ithalatı son 5 yılda % 599.9, Kazakistan’dan yapılan ithalat % 445.9 arttı. Toplamda Türkiye’nin buğday ithalatı 2015’ten beri ikiye katlanarak 2019’da 2.3 milyar dolarla ülkemizi dünyanın en büyük buğday ithalatçısı yaptı.

2020’ye ilişkin öngörüler durumun bu yıl daha da kötüleşeceğini gösteriyor. Greenpeace’in ABD Tarım Bakanlığı’nın “Dünya Tarımsal Üretimi” – Nisan 2020 raporundan aktardığı verilere göre, Türkiye’de buğday ekilen alanın 2020’de 7.8 milyon hektardan 7.2 milyon hektara düşeceği öngörülüyor. Buğdayda Türkiye’nin kan kaybı 2020’nin ilk 5 aylık ithalat rakamlarına da yansıdı. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre bu yılın ilk 5 ayında 4.3 milyon ton (geçen yıla göre 900 bin ton daha fazla) buğday ithalatı yapıldı. Türkiye’nin buğday ithalatındaki artış, ‘makarna ve buğday üretmek için” diye açıklanmaya çalışılıyor. Oysa buğdayın anavatanı olan bu topraklar üretimde kullanılacak buğdayı da hasat etmek için fazlasıyla yeterli. Son 18 yılda buğday üretimi yapılan 24.5 milyon dekar arazide artık üretim yapılmıyor.