Ekonomi

Enflasyon araba satışlarındaki vergi indiriminden dolayı düşüşe geçti

2018 Kasım ayı enflasyon oranı açıkladı. Bir önce ki ayda açıklanan enflasyon oranı,daha önceki yıllara göre zirveye ulaşmıştı. Ekonomi bakanı Albayrak’ın otomotive konut satışlarına yönelik yaptığı vergi indirimi ve ötv indirim kampanyasından dolayı, bu ay 3,62 puanlık düşüşle yüzde 21,62’ye geriledi. 

Enflasyon oranını en çok hisseden alt gelirli vatandaşlar, araba veya konut almak gibi bir alışverişleri olmadığından dolayı, enflasyonda ki bu düşüşü hissetmedi. Ekonomi uzmanları, Enflasyon değerinde ki bu düşüşün, otomotiv ve konut satışlarına yönelik yapılan vergi ve ötv indiriminlerini kast ederek, alt gelir gurubun alış veriş listesinden değil, zenginin alış veriş lisetsinden kaynaklı bir düşüş olduğunu savundu. 

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) kasımda aylık yüzde 1,44 azalarak piyasa beklentisinden daha iyi bir performans gösterdi. Ekimde yüzde 25,24 ile Temmuz 2003’ten bu yanaki tarihi seviyesine çıkan yıllık enflasyon, 3,62 puanlık düşüşle yüzde 21,62’ye indi. Böylece kasım ayındaki 3,62 puanlık gerileme, 2003 yılı bazlı endeksin bu zamanki en sert aylık düşüşü olarak kayıtlara geçti.

Ekonomistler, Türk lirasındaki değer kazancı, yavaşlayan iç talep, vergi indirimleri ve işlenmemiş gıdadaki kısmı düzeltmenin etkisiyle enflasyonun piyasa beklentisinin ötesinde gerilediğini belirtti.

Yıl sonunda enflasyonun yüzde 20 seviyesine gerileyebileceğini tahmin eden analistler, gelecek yıl baz etkisiyle yükselişe geçse de 2019’un ikinci yarısında yüzde 20’nin altına ineceğini bildirdi.

“2019 yılında politika faizinde indirim alanı mevcut”

Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvci Tokalı, kasım ayında enflasyon verilerinden bekledikleri ılımlı sinyalleri aldıklarını belirtti.

Kurdaki istikrar kazanma eğilimi ve petrol fiyatlarındaki ılımlı seyir göz önüne alındığında, enflasyon göstergeleri arasındaki farkın daralma eğiliminin gelecek aylarda hız kazanarak tarihsel ortalamalarına uygun olarak birbirine yaklaşabileceğini dile getiren Tokalı, şunları kaydetti:

“Vergi indirimlerinin geçici etkisi karşısında, kur ve petrol fiyatlarının destekleyici görünümünü düşündüğümüzde, kasım sonunda yüzde 21,62’ye inen yıllık enflasyonun bu yılı yüzde 21,5 civarında tamamlayabileceğini düşünüyoruz. Merkez Bankası’nın son tahminlerinde enflasyon yüzde 23,5 idi. 2019 sonuna ait yüzde 17,5’lik tahminimizi ise koruyoruz. Çekirdek enflasyondaki düşüşün de belirgin olması enflasyon görünümü açısından destekleyici. Kritik ‘C’ göstergesi kasım sonunda yüzde 24,34’ten yüzde 20,72’ye indi. Son enflasyon verilerinden alınan ılımlı sinyallere karşın, para politikasının sıkı duruşunda hemen bir gevşeme beklemiyoruz. Özellikle baz etkisi nedeniyle, yıllık enflasyonun gelecek yılın ilk çeyreğinde düşüş trendini devam ettirmesi zor görünüyor. Tahminimiz, yıllık enflasyonun bu dönemde yüzde 21-24 bandında dalgalanabileceği yönünde. Ancak, vergi düzenlemelerine bağlı indirimlerin ortadan kalktığında temel dinamiklerin seyri belirleyici olacak.”

Tokalı, küresel likidite koşullarının gelişen ülkelere yöneliminin sürmesi ve enflasyonda kalıcı düşüş sinyalleri alınması durumunda, 2019 yılında politika faizinde indirim alanının mevcut olduğunu belirtti.

“Mart ya da nisan ayında TCMB faiz indirim sürecine girecektir”

QNB Finaninvest Başekonomisti Burak Kanlı da değer kazanan kur, sert bir biçimde yavaşlayan iç talep, vergi indirimleri ve işlenmemiş gıdadaki kısmı düzeltmenin beklentilerin altında bir enflasyon verisinin ortaya çıkmasına yol açtığını söyledi.

Özellikle dayanıklı tüketim malı enflasyonundaki düşüş ve işlenmemiş gıda enflasyonunun yıllık bazda yüzde 35 gibi sürdürülemez bir seviyeden yüzde 28’e düşmüş olmasının dikkat çekici olduğunu vurgulayan Kanlı, yıllık enflasyonun aralık ayında da düşerek, 2018’i yüzde 21’in altında bir rakamla kapatma ihtimalinin çok yüksek olduğunu belirtti.

Kanlı, şu değerlendirmelerde bulundu:

“2019’da ise enflasyon ilk yarı yüzde 20’ler civarında dalgalandıktan sonra ikinci yarıda baz etkilerinin devreye girmesiyle düşüş eğilimine girecek. Merkez Bankası açısından, faiz indirimlerinin gündeme geleceği dönemler yaklaşıyor. Ancak bunun için erken olduğunu düşünüyorum. Mart ya da nisan ayında TCMB faiz indirim sürecine girecektir.”