Ekonomi

EYT'liler Sesini TBMM'ye duyurabilecek mi? EYT Yasası ne zaman çıkacak? EYT Son Dakika Gelişmeleri

EYT’liler yani  emeklilikte yaşa takılanlar 1999 yılından bu yana emekli olmalarını engelleyen yasaya karşı çeşitli platformlarda mücadele veriyorlar. Sorunlarının çözümü için son etkinliklerini, emekli olmalarını engelleyen yasanın 20. yılında düzenledikleri mitingle gerçekleştirdiler.Düzenlenen miting, 20 yıl sonra ilk defa karşı taraftan olumlu bir adıma yol açtı. Cumhurbaşkanı Erdoğan EYT’lilerin mitingi ardından flaş EYT talimatı verdi ve Cumhurbaşkanlığı Sosyal Politikalar Kurulu Başkan Vekili Prof. Dr. Vedat Bilgin, çözüm üretimi için Cumhurbaşkanı tarafından görevlendirildi.

EYT’LİLER İLE İLGİLİ AYM KARARI

Emeklilik yaşını kademeli olarak artıran yasal düzenleme önce Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) taşındı. Anayasa Mahkemesi kararlarına göre, kazanılmış bir haktan söz edilebilmesi için bu hakkın, yeni kanundan önce yürürlükte olan kurallara göre bütün sonuçlarıyla fiilen elde edilmiş olması gerekiyor. Kazanılmış hak, kişinin bulunduğu statüden doğan, kendisi yönünden kesinleşmiş ve kişisel niteliğe dönüşmüş bir haktır. Bir statüye bağlı olarak ileriye dönük, beklenen haklar ise bu nitelikte kabul edilmiyor.

Bu bağlamda AYM, emeklilik şartları açısından kazanılmış hak olmayacağına ve beklenen hak olacağına, henüz şartlarını sağlamamış olanlar açısından da bu şartların her zaman değiştirilebileceğine karar verdi.

EYT’LİLER İÇİN KANUN TEKLİFLERİ

Kademeli yaş uygulaması nedeniyle mağdur olan EYT’lilerle ilgili verilen birden çok kanun teklifi var. Ancak bunların tamamı muhalefet partilerinin milletvekilleri tarafından verilen teklifler. Her teklif verildiğinde basında haber oldu, EYT’liler umutlandı.Ancak uzmanlar uyardı ve  iktidar partisinin milletvekilleri tarafından verilen kanun teklifi olmadıkça, bu konuda kimsenin beklentiye girmemesini konuyla ilgili yazdıkları cevaplarda sıkça dile getirdiler.

İKTİDAR EYT’LİLER İÇİN NELER YAPTI?

EYT’lilerle ilgili olarak bir çalışma yapıldı. Ancak maliyetinin yüksek olduğu gerekçesiyle adım atılmadı. İlerleyen süreçte, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü’nden ilgili bakanlara, AK Parti Grup Başkanvekili’nden milletvekillerine kadar herkes yaşa takılanlarla ilgili çalışmalarının olmadığını açıkladı. En son Cumhurbaşkanı da “çifte dikiş” nitelemesiyle EYT mağdurlarına ilişkin düzenlemeye karşı olduğunu açıkladı.

KİMLER EYT KAPSAMINDA? EYT’lileri ÇIKARAN SİSTEM NE ZAMAN BAŞLADI?

8 Eylül 1999 öncesinde SSK sigortalıları, kadın ise 20, erkek ise 25 yıllık sigortalılık süresi ile 5000 prim günü şartlarını sağladıklarında; Bağ-Kur’da ise kadınlar 20, erkekler 25 tam yıl prim ödediklerinde yaş şartı aranmaksızın emekli olabiliyorlardı. 8 Eylül 1999 tarihinde 4447 sayılı Kanun’la yapılan düzenlemeyle yaş şartı getirildi. Diğer bir deyişle, emeklilik için sigortalılık süresi ve prim günü şartı aranırken, bir de yaş şartı eklendi. 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta başlangıcı olanlar için de kademeli yaş uygulaması öngörüldü.

Bu bağlamda, emeklilikleri için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim gün sayısı şartlarını tamamlamış olup da yaş şartını sağlayamamış olanlar, EYT kapsamına giriyorlar.

EYT’LİLER NE İSTİYOR?

EYT’liler çözüm için üç yol öneriyor. Öncelikleri 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlarla sınırlı olarak, yaşa takılanlar hakkında değişiklik öncesi hükümlerin uygulanması ve hemen emekli edilmeleri.
İkinci olarak, sigorta başlangıç tarihlerine göre kademelendirme yapılıp, en eski girişlilerden başlamak üzere emekli edilmeleri.
Üçüncüsü ise emekliliklerine kalan her yıl için emekli aylıklarında belli bir oranda indirim yapılarak emekli edilmeleri.

Bu öneriler içinde arzu edilen, ilk talebin yerine getirilmesi olmakla birlikte, gerçekleşmesinin zor olduğu, hayata geçirilme olasılığı en yüksek önerinin üçüncü öneri olduğu gözüküyor.

EYT'liler Sesini TBMM'ye duyurabilecek mi? EYT Yasası ne zaman çıkacak? EYT Son Dakika Gelişmeleri

SGK’NIN MALİ DENGESİ ÖNEMLİ

SGK, 2018’de 245.1 milyar TL emekli aylığı ödedi. SGK’nın toplam giderleri ise 385 milyar TL’yi buldu. SGK’nın toplam geliri de 369.2 milyar TL olarak hesaplandı. Dolayısıyla SGK geçen yıl 15.7 milyar TL açık vermiş durumda. Sosyal güvenlik sisteminin açık vermesi, sigortalılar için olumlu bir göstergedir. Ancak kamu bütçesinden transferle kapanan bu açığın büyümesi, sistemin geleceğini riske atar. İşte bu nedenle, emeklilikte yaşa takılanların sorunlarının kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesi çok önemli.

12.8 MİLYON KİŞİYE AYLIK ÖDENİYOR

SGK’nın haziran ayı verilerine göre 22 milyon 260 bin aktif sigortalı var. SGK’dan aylık alan kişi sayısı ise 12 milyon 828 bin. Bu kişiler SGK’dan emekli, ölüm, malullük aylığı alanlar ile sürekli iş göremezlik ödeneği alan kişiler. Yani iki çalışanın ödediği primlerle bir emeklinin veya ölüm aylığı alan kişinin aylıkları finanse edilmeye çalışılıyor. Bu oranın makulü ise bire dört. Yani bir çalışanın dört emekliyi finanse etmesi.

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’IN EYT TALİMATI SONRASI YAŞANANLAR

Prof. Dr. Cem Kılıç, Başkan Erdoğan’ın emeklilikte yaşa takılanların (EYT) durumuyla ilgili olarak Sosyal Politikalar Kurulu Üyesi Prof. Dr. Vedat Bilgin’i görevlendirdiğini açıkladı.

Kılıç şunları söyledi: “Son dönemde bir gelişme oldu. Cumhurbaşkanımız Sosyal Politikalar Kurulu Üyesi Prof. Dr. Vedat Bilgin’i görevlendirdi. EYT’lerin düşüncelerini alacak, SGK ile görüşecek. Geçenlerde kendisiyle konuştum. Bu konuda bir formül üreteceğiz, üzerinde çalışıyoruz. Cumhurbaşkanımızın talimatı var. Somut bir adım atılmış oldu. Umarım karşılıklı görüşmelerle bu iş bir noktaya gelir, çözüme ulaşır. Bu mağduriyetin giderilmesi gerekiyor.”

EYT'liler Sesini TBMM'ye duyurabilecek mi? EYT Yasası ne zaman çıkacak? EYT Son Dakika Gelişmeleri

EYT YASASI KİMLERİ KAPSAYACAK?

Şu anki sisteme göre, primini dolduran bir emekli adayı, emeklilik yaşını beklemek zorunda. EYT sorunu 1999’da emeklilik yaşını yükselten 4447 sayılı kanun ile ortaya çıktı. 8 Eylül 1999 gününe kadar işçiler emeklilik için iki şartı yerine getirmesi gerekiyordu: Kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 günlük prim ödeme gün sayısı.

Yapılan değişiklikle emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde 60’a, prim gün sayısı ise 7000 güne yükseltildi. 8 Eylül 1999 gününden önce işe girenler için kadınlarda 40 ile 58 erkeklerde ise 44 ile 60 yaş arasında değişen kademeli geçiş süresi getirildi

Emeklilik için primi tamamlayıp yaşı bekleyenlere müjde niteliği taşıyan düzenleme, Genel Kurul’da kabul edilir ve Cumhurbaşkanı tarafından onaylanırsa, 8 Eylül 1999’dan önce işe başlayanlar emeklilik şansını yakalayacak.

Bir Yorum

  1. Merhabalar
    Ben bir engelli çalışan olarak sgk pirimimi doldurdum fakat 5 yıl daha beklemek zorundayım EYT kanunu yürürlüğe girerse benim gibi yaş bekleyen engelli vatandaşları da kapsarmı ?

  2. slm ben 1998 yilinda işe başladim. fakat iş yeri 1 nisan 1999 da giriş yapmiş. şuanda 6000 pirim ve 41 yaşindayim 21 yildir çalişiyorum. bu yasadan faydalanabilirmiyim.birde geriye dönük yatmayan ssk ile ilgili ne yapabilirim