Türkiye Uzay Ajansı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Resmi Gazete’de yayımlandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan’ın imzası ile yayımlanan 23 numaralı Kararnamede tüzel kişiliği haiz, idari ve mal özerkliğe sahip, özel bütçeli Türkiye Uzay Ajansının kurulduğu bildirildi.
Ajansın görev ve yetkileri; “Cumhurbaşkanınca belirtilen politikalar doğrultusunda Milli Uzay Programı’nı hazırlamak ve hayata geçirilmesi için düzenlemeler yapmak. Uzay, havacılık bilimi ve teknolojilerine yönelik stratejik planlar hazırlamak. Rekabetçi bir uzay ve havacılık sanayisinin gelişimi için gerekli çalışmaları yapmak ve yaptırmak. Milletler arası anlaşmalar uyarınca uzaya fırlatılan nesnelerin kayıtlarını devlet adına tutmak, BM nezdinde temsil işlemlerini gerçekleştirmek.
Ticari, bilimsel araştırma-geliştirme amaçlı uzay operasyonları ile insanlı veya insansız uzaya erişim ve uzayın keşfine yönelik operasyonları yaptırmak veya organize etmek. Uzay ve havacılıkla ilgili her türlü ürün, teknoloji, sistem tasarımı, üretimi, entegrasyonu ve gerekli testlerin yapılmasını sağlamak amacıyla plan, proje ve çalışmalar yapmak. Uzay ve havacılık teknolojilerine olan ilginin arttırılmasına öncülük yapmak. Uluslararası uzay hukukundaki gelişmeleri izlemek ve muadil yabancı kuruluşlar ile iş birliği yapmak, uzay hukukuna ilişkin mevzuat dahil her türlü çalışmaları yürütmek. Sanayi ve Teknoloji Bakanı tarafından verilen diğer görevler yapmak” şeklinde sıralandı.
Ajans, uzay ve havacılık bilimi ile teknolojileri faaliyetlerine ilişkin genel usul ve esasları Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulunun ilke ve önerilerini dikkate alarak belirleyecek.
Ajansın organ ve birimleri; yönetim kurulu, başkanlık ve Ajansın görevlerini yerine getirmek için gerek duyulan hizmet birimlerinden meydana gelecek. Başkan dahil 7 üyeden oluşacak yönetim kurulunun toplantı karar yeter sayısı 4 olarak belirlendi. Başkan dışındaki yönetim kurulu üyeleri 3 yıl görev alacak.
Başkan yardımcılarından yönetim kurulu üyeliğine atananlardan görevleri herhangi bir nedenle son bulanların yönetim kurulu üyelikleri de son bulacak. Yönetim kurulu, her ay en az bir kez toplanacak. Kurulun çalışma usul ve esasları Ajans tarafından çıkarılan yönetmelikle belirlenecek.
Ajansın gelirleri; her yıl genel bütçeden ayrılan tutar, Ajans tarafından yapılan yetkilendirmelere ilişkin gelirler, danışma hizmeti karşılığı elde edilecek gelirler, buluşlardan doğan haklara ilişkin gelirler, yapılacak yardım, bağış ve vasiyetler, Ajansa ait taşınır veya taşınmaz malların gelirleri, yayın gelirleri ve diğer faaliyet gelirleri, TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından bir önceki yıl elde edilen gelirlerin yüzde 20’si oranında izleyen yılın ocak ayı sonuna kadar aktarılan tutar, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün yıllık gelirlerinden o yıla ilişkin her türlü giderinin karşılanmasından sonra kalan miktarın 20’si oranında izleyen yılın ocak ayı sonuna kadar aktarılan tutardan meydana geliyor.
KADRO İHDASI
Ajans kadrolarında, ihtiyaç duyulması halinde toplam kadro sayısının yüzde 10’unu geçmemek üzere teknik bilgi ve uzmanlıklarından yararlanmak üzere yabancı uzman istihdam edilebilecek. Ajans bünyesinde istihdam edilecek yabancı uzmanlar hakkında, Uluslararası İşgücü Kanununda öngörülen çalışma izni süre sınırlamaları uygulanmayacak.
Öğretim elemanları ile diğer kamu görevlilerinden gerekli nitelikleri taşıyanlar, kendilerinin isteği veya kurumlarının muvafakatiyle ajansta istihdam edilebilecek. Bu şekilde istihdam edilenlerin kurumlarıyla ilişkileri, ajans ile yapılacak iş sözleşmesi ile son bulacak.
Yükseköğretim Kanununa göre, Ajansta görevlendirilenler görev süresince kadrosunda bulunduğu üniversiteden ücretli izinli sayılacak. Sorumluluk sigortasına ilişkin düzenleme kanunun yayımından iki yıl sonra yürürlüğe girecek.
Ajansta istihdam edilen yabancı uzmanlar ile toplam kadro sayısının yüzde 10’unu geçmemek şartıyla uzay ve havacılık teknolojileri alanında doktora derecesi almış olanlara, Başkana aylık olarak ödenen net ücretin iki katını geçmemek üzere Kurulca belirlenecek tutarda aylık net ücret ödenecek.
Ajans bütçesinin yürürlüğe konulmasına kadar geçecek sürede ihtiyaç duyulan ödenek ve harcamalar, Başbakanlık bütçesinden karşılanacak.
Kaldırılan Havacılık ve Uzay Teknolojileri Genel Müdürlüğüne ait taşınır araç gereç, malzeme, demirbaşlar ile yürütülmekte olan projeler ve bunlara ilişkin sözleşmeler, her türlü hak ile yükümlülükler ile birlikte başka bir işleme gerek kalmaksızın Ajansa devredilecek. Kaldırılan Havacılık ve Uzay Teknolojileri Genel Müdürlüğüne projeler için ayrılan ödeneklerden kalan tutar, aynı proje ve işlemlerde kullanılmak üzere Ajans bütçesine aktarılacak.
Kaldırılan Havacılık ve Uzay Teknolojileri Genel Müdürlüğü kadrolarında çalışan veya görevlendirilmiş personel, Ajans Başkanlığı ve Kurul üyeliklerine atamalar yapılarak ajansın teşkilatlanması tamamlanıncaya kadar mevcut kadro ve unvanları ile yürütülen proje, iş ve işlemler ile kanunla Ajansa verilmiş görevlerin ifasında istihdam edilmeye devam edilecek.
Uzay Kurulu kararıyla kurumlarına iade edilmesine karar verilenler ise kanunun yayımı tarihindeki mevcut kadro ve unvanları ile kurumlarına iade edilebilecek. Kurul kararıyla Ajans kadrolarında istihdamına devam edilen personel en fazla 5 yıl süreyle kurumlarından aylıksız izinli sayılacak.
Tasarıya göre, uydular ve alt yapısının işletilmesi ile ilgili hak, yetki ve yükümlülüklerin belirlenmesi amacıyla Ajans ile Türksat AŞ arasında bir görev sözleşmesi imzalanacak. Ajansın yetkili organlarının oluşturularak ilgili birimlerinin faaliyete geçmesini müteakip en geç bir yıl içinde görev sözleşmesi, görüşü alınmak üzere Danıştaya gönderilecek.
Tasarıya göre, ilk atanan başkanın görev süresi 6 yıl olacak.
Tasarıda ayrıca Ajansın faaliyete geçmesi ile birlikte aynı konuda yetkili iki ayrı kuruluşun oluşması nedeniyle meydana gelebilecek yetki kargaşasını önlemeye yönelik düzenleme yapıldı. Buna göre, Ajansın yetkili organlarının oluşturularak ilgili birimlerinin faaliyete geçmesini müteakip Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kurulması Hakkında Kanun çerçevesinde faaliyet yürütmekte olan TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsünün ve bu enstitü tarafından yürütülmekte olan Ajansın görev alanıyla ilgili milli proje veya çalışmaların Ajansa devri ile ilgili hususlarda karar almaya Bakanlar Kurulu yetkili olacak.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı uhdesinde toplam 107 kadro ihdas edilecek.
