EYT Yasasında Son Durum Nedir? İşte Emeklilikte Yaşa Takılanlar ile ilgili son dakika gelişmeleri

Her gün (EYT) Emeklilikte Yaşa Takılanlar olarak bilinen yüzbinlerce kişinin gözü kulağı son dakika

EYT haberleri

nde. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın EYT'lilerin durumuyla ilgili görevlendirdiği Prof. Dr. Vedat Bilgin “Emeklilikte yaşa takılanlar homojen bir grup değil. Bu konuda durumu çok farklı olanlar var" açıklaması yaptı. Finlandiya ve Almanya’da emeklilik yaşı 65-67 arasında, Türkiye’de 2008 sonrasında yaş erkekte 61, kadında 58. Finlandiya’da geliştirilen sisteme göre, emekliliğine kısa bir süre kalan bireylere alınacak maaş için her yıl yüzde 2 daha az maaş ödeniyor. Zaman zaman bu uygulamanın EYT’lilere uyarlanmasıyla ilgili tartışmalar gündeme gelmişti.

Emekli

likte prim gün sayısını tamamlamış ancak yaş nedeniyle emekli olamayanları umutlandıran haber geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın

EYT

'lilerin durumuyla ilgili Sosyal Politikalar Kurulu Üyesi Prof. Dr. Vedat Bilgin'i görevlendirdiği belirtildi.

Emeklilikte yaşa takılanlar

ın sorunu 1999’dan beri devam ediyor. 8 Eylül 1999 öncesinde SSK’lı, Bağkurlu ve Emekli Sandığı (memur) mensubu olarak iş hayatına başlayanlar erkek ise 25 yıl ve 5000 gün, kadın ise 20 yıl ve 5000 gün şartıyla emekli olabiliyordu. Örneğin; 18 yaşında sigortalı işe başlayan bir kadın 5000 günlük primi tamamlarsa 38 yaşında, erkekler de 43 yaşında emekliliğe hak kazanabiliyordu.

EYT'DE

FİNLANDİYA MODELİ

Finlandiya ve Almanya’da emeklilik yaşı 65-67 arasında, Türkiye’de 2008 sonrasında yaş erkekte 61, kadında 58. Finlandiya’da geliştirilen sisteme göre, emekliliğine kısa bir süre kalan bireylere alınacak maaş için her yıl yüzde 2 daha az maaş ödeniyor. Zaman zaman bu uygulamanın EYT’lilere uyarlanmasıyla ilgili tartışmalar gündeme gelmişti.

KADEMELİ GEÇİŞ HAKKI

Fakat 1999’da emeklilik yaşı ve istenen prim şartı arttı. 1999’dan sonra işe girecekler için kadınlarda emeklilik yaşı 38’den 58’e, erkeklerde 43’ten 60’a çıkarıldı. SSK’ya tabi çalışanın emeklilik için ise gereken gün sayısı 7000’e yükseldi. 1976 ile 1999 yılları arasında işe girenlere ‘kademeli yaş’ şartı getirilirken, 5510 sayılı yasayla 30 Nisan 2008’den itibaren işe girenlerde emeklilik yaşı 65 oldu.

KISA BİR SÜRE KALA...

Uygulamaların kendilerini mağdur ettiğini belirten kişilere ‘emeklilikte yaşa takılanlar (EYT’li) deniyor. EYT’lilerin ifade ettiğine göre; emekliliğine az bir süre kalanlar düzenlemeden sonra yıllarca beklemek zorunda kaldı. Emeklilikte yaşa takılanlar sorunlarını çeşitli platformlarda dile getirmeye çalıştı.

FORMÜL ARANIYOR

Emeklilikte yaşa takılanlardan oluşan bir heyet, geçen hafta Çankaya Köşkü’nde Cumhurbaşkanlığı Sosyal Politikalardan Sorumlu Başkan Vekili Profesör Doktor Vedat Bilgin ile görüştü ve sorunları aktardı. Bu konuda bir açıklama yapan TOBB ETÜ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Kılıç da

EYT

konusunda bir formül üretilmesi için harekete geçildiğini duyurdu.

SGK İLE GÖRÜŞECEK

Kılıç şunları söyledi: “Son dönemde bir gelişme oldu. Cumhurbaşkanımız, Cumhurbaşkanlığı Sosyal Politikalar Kurulu Üyesi Prof. Dr. Vedat Bilgin’i görevlendirdi. EYT’lerin düşüncelerini alacak, SGK ile görüşecek. Geçenlerde kendisiyle konuştum. ‘Bu konuda bir formül üreteceğiz, üzerinde çalışıyoruz. Cumhurbaşkanımızın talimatı var’ dedi. Somut bir adım atılmış oldu. Bu mağduriyetin giderilmesi gerekiyor.”

UZUN SOLUKLU OLACAK

Konuyla ilgili bilgi veren Prof. Dr Vedat Bilgin ise şunları söyledi: “Emeklilikte yaşa takılanlar homojen bir grup değil. Bu konuda durumu çok farklı olanlar var. Çalışmalarımız uzun soluklu olacak, şu an işin çok başındayız henüz somut bir gelişme yok...”

EYT KİMLERİ KAPSIYOR?

Şu anki sisteme göre, primini dolduran bir emekli adayı, emeklilik yaşını beklemek zorunda.

EYT sorunu

1999'da emeklilik yaşını yükselten 4447 sayılı kanun ile ortaya çıktı. 8 Eylül 1999 gününe kadar işçiler emeklilik için iki şartı yerine getirmesi gerekiyordu: Kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 günlük prim ödeme gün sayısı.

Yapılan değişiklikle emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde 60'a, prim gün sayısı ise 7000 güne yükseltildi. 8 Eylül 1999 gününden önce işe girenler için kadınlarda 40 ile 58 erkeklerde ise 44 ile 60 yaş arasında değişen kademeli geçiş süresi getirildi

Emeklilik için primi tamamlayıp yaşı bekleyenlere müjde niteliği taşıyan düzenleme, Genel Kurul'da kabul edilir ve Cumhurbaşkanı tarafından onaylanırsa, 8 Eylül 1999'dan önce işe başlayanlar emeklilik şansını yakalayacak.

EYT'DE FİNLANDİYA MODELİ NEDİR?

Emeklilikte Yaşa Takılan vatandaşların emekli olabilmeleri adına gündeme gelen bu modeli ile her eksik yıl için bellli oranda düşük maaş ödemesi şeklinde işliyor. Yani bu mdel ile emeklilik için gerekli işlemleri tamamlamış ancak yaş dolayısıyla emekli olamayan vatandaşlar, her eksik yıl için daha düşük bir ücretle emekli olabiliyorlar. Bu modelde ayrıca daha sonra prim ödeyerek maaşını yükseltebiliyor.

Finlandiya'da uygulanan sisteme göre; Bu sisteme esasına göre emekli olmak için gerekli her eksik yıl için yüzde 2 eksik maaş ödeniyor. Emekli olmak için yaş şartını tamamlamaya 4 yıl eksiği bulunan bir vatandaş

Finlandiya modeli

ile yüzde 8 daha az bir maaş alarak emekli olma hakkı kazanıyor.