Gündem

AYM'nin Seçim Kararına Ret Oyu Verenlerin Gerekçeleri Açıklandı

CHP kamuoyunda seçim ittifakı yasası olarak bilinen kanunun bazı maddelerinin iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemiyle Anayasa Mahkemesine başvuru yapmıştı. Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu tarafından CHP’nin başvurusu oy çokluğu ile reddedildi. 

CHP “sandık taşınması, sandık kurulu başkanının belirlenmesi usulü” gibi maddelerin iptal edilmesi için Anayasa Mahkemesine başvuru yapmıştı. Bu başvuru AYM tarafından reddedildi. AYM’nin bu kararına ise 17 üyeli mahkemeden sadece 2 üye ret oyu verdi. 

Bugünkü Resmi Gazete’de AYM’nin kararına ret oyu veren 2 üyenin gerekçeleri belirtildi. İki üyenin ret gerekçeleri ise önemli detayları içinde barındırdı.

İki üyenin ret kararı verdiği gerekçelerinden birinde iptali istenen kuralın sandıkların bulundukları seçim bölgesinden başka bir seçim bölgesine taşınmasına, sandık bölgelerinin birleştirilmesine ve muhtarlık seçimleri hariç seçim bölgelerinin birleştirilmesine YSK tarafından karar verilebileceğini öngören madde hakkında oldu.

SEÇİM SANDIKLARININ TAŞINMASI

Bu konu hakkında gerekçe “Herkesin kayıtlı olduğu adrese göre en yakın sandıkta oy kullanması genel ilke olan bir seçim sisteminde bazı seçmenler yönünden farklı bir uygulamaya gidilmesinin, genel ilkeden ayrı bir uygulamaya tabi tutulacak olan bir kısım seçmenler yönünden oy kullanma hakkını zorlaştırıcı bir durum yarattığı, bu nedenle de seçme hakkına bir müdahale teşkil ettiği açıktır. Bu uygulamaya sadece seçim güvenliği açısından gerekli görülmesi durumunda başvurulabilecek olması, meşru bir amaca dayanması ve kanunla düzenlenmesi, Anayasa’ya uygunluk için yeterli değildir. Bu müdahalenin aynı zamanda ‘ölçülü ” olması da gerekir.” ifadelerine yer verildi.

Üyelerin ret kararı verdiğine ilişkin bu konu hakkındaki gerekçenin devamında “Bu konuda somut ölçütler ve güvenceler getirilmeden, sadece güvenlik nedenleriyle seçim bölgelerinin birleştirilmesini öngören kural, devletin sağlamakla yükümlü olduğu güvenlik ortamını sağlayamadığı durumlarda, serbest oy kullanabilmenin tüm külfetini seçmene yüklemekte olduğundan, ölçülü bir düzenleme değildir. Bu nedenle kuralın, Anayasa’nın 13. ve 67. maddelerine aykırı olduğu kanaatindeyim.” ifadelerine yer verildi.

Ayrıca ret kararı hakkındaki gerekçelerde sandık kurulu başkanlarının sadece kamu görevlilerinden oluşturulması da oyların sayımı konusunda farklı bir görev oluşturmayacağı ifade edildi. Bu konu hakkında ise “Kamu görevlisi olmayan seçmenlerin ne kadar nitelikli ve liyakatli olurlarsa olsunlar sandık kurullarında başkanlık yapamayacaklarını öngören kural, kamu görevlisi olan ve olmayan seçmenler arasında oyların sayımında üstlenilebilecek görevler bakımından haklı bir nedene dayanmaksızın ayrımcılık yaptığı, seçme hakkının içinde mündemiç ve bu hakkın ayrılmaz bir parçası olan, oy sayımı görevlerinde kurul başkanlığı yapma hakkını, seçmenlerin büyük bir bölümü yönünden kullanılamaz hale getirdiği için Anayasa’nın 10. ve 67. maddelerine aykırıdır.” ifadelerine yer verildi.

MÜHÜRSÜZ OY PUSULALARI 

Oy pusulalarındaki mühür konusu hakkında da 2 üyeden ret cevabı geldi. CHP’nin başvurusuna iptal kararına ret veren üyelerin gerekçelerinde “Arkası sandık kurulunca mühürlenmemiş oy pusulalarının geçerli sayılmasının, sandık kurullarının ihmali nedeniyle seçmenin oyunun geçersiz sayılarak zayi olmaması gibi, meşru ve önemli bir nedene dayandığı anlaşılmaktadır. Ancak, mühürsüz oy pusulalarının geçerli sayılması, çoğu kez hile iddialarına yol açmakta, serbest seçimlerin üzerine gölge düşürülmesine neden olmaktadır.” ifadelerine yer verildi.