CHP Milletvekili Veli Ağbaba, hazırladığı raporda meslek hastalığına bağlı ölümler kayıt altına alınmıyor dedi
İŞ CİNAYETLERİNİN SİNSİ YÜZÜ MESLEK HASTALIKLARI
· Meslek hastalıkları ve Meslek hastalığına bağlı ölümler işçilerin hayatına mal olmaya devam ediyor.
· SGK verileri gerçeği yansıtmıyor, meslek hastalıklarına bağlı ölümler devasa boyutlara ulaşıyor.
· SGK kendi verilerini yalanlıyor. SGK verileri son 5 yılda Meslek Hastalıklarına bağlı ölümlerin hiç yaşanmdığını söylese de, son 5 yılda en az 1400 işçi Meslek hastalığı neticesinde yaşamını kaybetti.
· Sağlık Bakanlığı sorumluluk almaktan kaçıyor.
· Ülkemiz de her yıl ortalama 20 bine yakın çalışan Meslek Hastalıkları neticesinde yaşamını kaybediyor.
· Meslek hastalıkları ile ilgili hastaneler yetersiz. Ülkemiz de sadece 2 adet meslek hastalığı hastanesi bulunuyor.
GİRİŞ
Türkiye’de her gün ortalama 5, bir yılda ise 2000’e yakın işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirmektedir. Kesin verilerin paylaşılmamasına rağmen ülkemiz de her yıl 20 bine yakın çalışanın meslek hastalıklarına bağlı olarak yaşamını yitirdiği belirtilmektedir.
İLO raporlarına göre ise dünya genelinde;
Her gün yaklaşık 7 binkişi iş kazası veya meslek hastalıkları nedeniyle yaşamını kaybetmektedir. Her yıl yaklaşık olarak 380bin kişi işkazası, 2 milyona yakın ise kişi meslek hastalıklarından dolayı yaşamını yitirmektedir.
Ülkemizde ise iş cinaylerine bağlı yaşanan ölümlerin yanı sıra meslek hastalığına bağlı ölümlerde çalışma yaşamının acı bir gerçeğidir. Lakin Ülkemiz’de bu duruma bağlı ölümler kayıt altına alınmamakta,meslek hastalığına karşı önlemler yetersiz kalmaktadır.
Meslek hastalığına bağlı ölümler kayıt altına alınmıyor
Meslek hastalığı; Kişide kalıcı bir hasar oluşturan, bunun da bir şekilde işiyle ilgili olduğunun bire bir nedensellik bağıyla patolojik olarak algılanan hastalılardır.
Türkiye’de yaklaşık 26 milyon civarında çalışan olduğu düşünüldüğünde, ülkemiz de ortalama 100 bin ila 300 bin arası çalışanın meslek hastalığına yakalandığı düşünülmektedir.
Ülkemiz de meslek hastalığı ile ilgili veriler SGK tarafından kayıt altında alınmaktadır. SGK verilerine göre ülkemiz de saptanan meslek hastalıklarının yıllara göre sayısı;
2017 yılı 691 işçi
2016 yılı 600 işçi
2015 yılı 500 işçi
2014 yılı 495 işçi
2013 yılı 351 işçi
2012 yılı 400 işçi
2011 yılı 697 işçi
SGK 2018 yılı için meslek hastalığı teşhisi konulan çalışan sayısını açıklamamıştır. Lakin SGK verilerinde bir diğer tuhaf durum ise yıllara göre meslek hastalığına yakalanan işçi sayısı ile bu hastalıklara bağlı olarak hayatını kaybeden işçilerin sayısal verileridir.
SGK verilerine göre 2011-2017 yılları arası resmi meslek hastalığına yakalanan işçi sayısı 3734 iken 2013 – 2014 yılları arası meslek hastalığına bağlı olarak hiç bir ölümün gerçekleşmediği belirtilmiştir.
SGK verilerine göre;
2011 yılı 10 işçi
2012 yılı 1 işçi
2013 yılı 0 işçi
2014 yılı 0 işçi
2015 yılı 0 işçi
2016 yılı 0 işçi
2017 yılı 0 işçi
Belirtilen bu rakamlar hiç bir şekilde gerçeği yansıtmamaktadır. Çünkü SGK verilerine göre 2017 yılı içersinde ‘’Meslek hastalığı sonucu ölenler için’’ 157 hak sahibine ölüm geliri bağlanmıştır. Böylece SGK kendi verileri ile kendisini yalanlamakta, meslek hastalığına bağlı ölümler kayıt altına almak istememektedir. Böyle 2011 yılından 2017 yılı arası yaklaşık 1400 işçi Meslek hastalığı neticesinde hayatını kaybetmiş olma ihtimali bir hayli yüksektir.
Meslek hastalıklarının sinsi yüzü ‘’Slikozis’’
Türkiye’de meslek hastalıkları arasında en çok bilinen ise ‘’slikozis’’ hastalığıdır. Silikozis, silika isimli maddenin uzun süre solunması sonucu gelişen kronik bir meslek hastalığıdır. Ülkemiz de her ne kadar meslek hastalıklarına bağlı ölümler kayıt altına alınmak istenmesede, sadece slikozis rahatsızlığından kaynaklı olarak bir çok işçinin hayatını kaybettiğini bilinmektedir.
Slikozis en çok tekstil sektör, kot taşlama işçili ve diş teknisyenleri bu hastalığa yakalanma riski en yüksek olan iş kollarıdır.
Slikozis hastalığına bağlı olarak bugüne kadar tespit edilen ölümler ise;
· 1995 yılından bugüne kadar slikozis hastalığına bağlı olarak en az 80 işçi hayatını kaybetmiştir.
· Kot taşlama işçilerin bu oran içerisinde en yüksek iş koldur.
· Özellikle Bingöl’ün Karlıova ilçesinde 150’ye yakın işçi, 1994-2004 yıllarında, İstanbul’a gidip kaçak atölyelerde, kot taşlama işinde çalışırken silikozis hastalığına yakalanmıştır.
· 2012’den bugüne kadar basına silikozis hastalarıyla yansıyan Bingöl’ün Karlıova ilçesinde birçok işçi yaşamını yitirdi. Halit Karabulak 2014 yılında 30 yaşındayken, Faysal Demir 2017 yılında 36 yaşındayken, Serdar Dündar 2016 yılında 31 yaşındayken, Saim Karakaya 2016 yılında 37 yaşındayken ve Necat Demir ise 2016 yılında henüz 27 yaşındayken silikozis hastalığı yüzünden yaşamını yitirdi.
· Ayrıca 100’den fazla işçi Slikozis hastalığı nedeni ile adeta hergün ölümü beklemektedir.
Son yıllarda Slikozis hastalığına yakalanma riskinin arttığı bir diğer iş kolu ise diş teknisyenliğidir.
· 2011’de dört diş teknisyeni silikozis sonucu hayatını kaybetmiştir. 53 yaşındaki Muammer Tatar ve 43 yaşındaki Âdem Kılıç İstanbul’da, 19 yaşındaki Ömer Faruk Böyük Kırıkhan’da ve 24 yaşındaki Ali Kalkan İskenderun’da silikozisden öldü.
Meslek hastalıkları hastaneleri yetersiz, Sağlık Bakanlığı sorumluluk almamakta
Çalışma yaşamında ortaya çıkan meslek hastalıkları; solunum yetmezliği, Koah, akciğer rahatsızlıkları, dolaşım sistemi bozukluğudur.
Türkiye’de Meslek Hatalıklarına dair veriler sadece SGK tarafından kayıt altına alınmkatadır. Sağlık Bakanlığı meslek hastalığı ile ilgili herhangi bir sorumluluk üstlenmemektedir.
SGK prim ve tazminat ödemesinden kaçınmak için meslek hastalıklarının kayıt altına alınmasını kısıtlamaktadır.
Türkiye’de meslek hastalıkları ile ilgili tedavi veren sadece iki hastane bulunmaktadır.
1970’li yıllarda öncelikle Ankara ve İstanbul olmak üzere iki tane meslek hastalıkları hastanesi kuruldu. 1994’lerden itibaren özellikle madenden kaynaklı sıkıntılar olunca Zonguldak’ta da kurulması için girişimlerde bulunulmuştur.
Sonuç; Meslek hatalıkları çalışanların yaşamına mal olmaya devam ediyor.
Türkiye’de meslek hastalıkları ve meslek hastalıklarına bağlı yaşanan ölümler iş cinayetlerinin görünmeyen yüzüdür.
Ülkemiz de her yıl 100 bin ile 300 bin kişinin meslek hastalığına yakalandığı tahmin edilmekte ve her yıl 20 bine yakın çalışanın meslek hastalığına bağlı olarak yaşamını kaybettiği tahmin edilmektedir.
Bu duruma göre;
Türkiye’de meslek hastalıkları ile ilgili veriler ve tanılar SGK tarafından değil Sağlık Bakanlığı ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığın’ca kayıt altına alınmalıdır.
Meslek Hastalıklarının gizlenlenmesine yönelik sistematik politikalara son verilmelidir.
Türkiye’de yalnızca iki hastane meslek hastalıkları ile ilgili hizmet vermektedir. Türkiye’de meslek hastalıklarının tedavisi ve tanısı için daha fazla hastane kurulmalıdır.
İş yeri hekim uygulaması yeniden düzenlenmeli, meslek hastalığına yakalanma riski büyük olan çalışma alanları sürekli olarak denetlenmelidir.
İşçiler düzenli olarak sağlık kontrollerinden geçirilmelidir.
