Kamupersoneli: Merhaba Kemal Bey, vakit ayırdığınız için teşekkür ederiz. Malum şarbon krizi patlak verdi ve tüketici olarak et almaktan ve et yemekten korkmaya başladık. Öncelikle açıklar mısınız, şarbon hastalığı nedir?
Veteriner Hekim Kemal Özer: Dünya genelinde alınan önlemler ile görülme sıklığı son derece düşse de özellikle de Akdeniz ülkelerinde daha sık görülen zoonoz bir hastalıktır. Yani hayvanlarda görülen ve insanlara bulaşabilen bir hastalıktır. Hastalığın en tehlikeli yanı her iki tür içinde ölüm riskinin bulunmasıdır. Deri şarbonu, sindirim şarbonu ve akciğer şarbonu olmak üzere üç türü vardır. Bütün şarbon türlerinde erken tanı konulduğu zaman kolaylıkla tedavi edilebilmektedir. Bu nedenle şarbon belirtileri ortaya çıktığı anda hemen hiç vakit kaybetmeden sağlık kuruluşlarına başvuruda bulunulmalıdır.
Kamupersoneli: Şarbon belirtileri nelerdir?
Veteriner Hekim Kemal Özer: Hayvanlarda şarbon belirtileri ve insanlarda şarbon belirtileri birbirine çok yakındır. Meydana gelen şarbon türüne göre belirtiler ortaya çıkar. Genelde şarbonlu havyanın etine temas edilmesi sonucunda deri şarbonu daha sık görülmektedir.
Deri şarbonu belirtileri şarbon bakterisine temas edilen deride açık yara bulunması halinde ortaya çıkar. Şarbon bakterisi açık olan yaradan vücut içerisine sızar ve burada yeni yaralar oluşturur. Bu yaraların merkezinde birkaç gün içerisinde büyüklüğü 1 ile 3 santimetre arasında değişen siyahlık meydana gelir. Kara çıban ya da çoban çıbanı adı verilen bu yaralar ağrısız olmakla beraber son derece sert ve şiş yaralardır. Zamanla hastanın ateşi yükselir ve ilerleyen safhalarda kusmada görülür.
Akciğer şarbonu belirtileri solunum yolu ile geçtiği için solunum sisteminde ortaya çıkar. Şarbon bakterisi solunum yolu ile akciğerlere iner ve buraya yerleşim gösterir. Şarbon bakterisi akciğerde yaralara neden olur ve zamanla bu yaralara bağlı olarak solunumda zorluk, ödem ve lenf bezlerinde şişme gibi belirtiler ortaya çıkar. Bir hafta içerisinde belirtiler görülür ancak çoğu hasta bunu soğuk algınlığı ile karıştırdığı için doktora geç başvuruda bulunur. Hastalar genelde yüksek ateş şikayeti ile doktora başvuruda bulunur. Geç tanı konulması durumunda hastalarda ölüm oranı yüksektir.l
Sindirim sistemi şarbonu ise şarbon bakterisi bulaşan hayvanın etinin yenmesi sonucu oluşur. Çiğ olan etin tüketilmesi ya da şarbonlu etin çok iyi derecede pişirilmeden yenmesi halinde ortaya çıkar. Ne yazık ki ölüme sebebiyet veren şarbon türleri arasında birinci sırada bulunmaktadır. Sindirim sisteminde kanamalar meydana getirir ve bu da kanlı dışkı ile kanlı kusma gibi belirtilerin ortaya çıkmasına neden olur. Hastalığın çok hızlı ilerlemesi nedeni ile ne yazık ki erken müdahale genelde mümkün olmaz ve çoğu hastada sağlık kuruluşlarına gidildiğinde başlayan müdahaleler yetersiz kalır. Bu nedenle sadece şu an için değil her zaman veteriner hekim kontrolünde kesilen etler tüketilmeli, satışa sunulan etlerin sağlık raporları sorulmalıdır.
Kamupersoneli: Şarbon hastalığı nasıl tedavi edilir, şarbon tedavisi var mı?
Veteriner Hekim Kemal Özer: Evet, tedavisi olan bir hastalıktır ancak tedavinin başarı oranı hastalığın yakalandığı evreye bağlı olarak değişmektedir. Tüm hastalıklarda olduğu gibi şarbon hastalığında da erken tanı gerekir. Şarbon aşısı koruyucu olarak uygulanan bir aşıdır ancak hastalık bulaştıktan sonra hiçbir etkisi yoktur. Zaten şarbon aşısı insanlara değil hayvanlara uygulanır. İnsanlarda şarbon tedavisi için antibiyotik tedavisi uygulanır.
Kamupersoneli: Şarbon nasıl bulaşır?
Veteriner Hekim Kemal Özer: Hayvanlarda şarbon hastalığı Bacillus antracis adı verilen bakterinin meralarda otlayan hayvanlara topraktan ya da yedikleri ottan bulaşması sonucu görülür. Yine solunum yolu ile de aktarılabilir. İnsanlara şarbon bulaşması için şarbon bakterisi olan havyan ile direkt ya da dolaylı olarak temas edilmesi, şarbon bakterisi taşıyan havyanın kesilmesi esnasında ete temas edilmesi, hastalıklı hayvanın etinin yenmesi, hastalıklı hayvandan elde edilen yün, deri ve kıl gibi ürünlere sanayide temas edilmesi ya da bu hastalığın olduğu ülkelerden bulunan hayvanların ithal edilmesi gibi durumlarda bulaşabilmektedir.
Kamupersoneli: Peki, şu anda herkesin aklında olan can alıcı soruyu soralım. Et almaktan özellikle de çocuklarımıza et yedirmekten korkar olduk. Satın aldığımız etlerde şarbon olma riski var mı, et yemek şu anda tehlikeli mi, et yersek şarbon hastalığına yakalanma riskimiz var mı?
Veteriner Hekim Kemal Özer: Kesinlikle güvenilir yerlerden alınan etlerde hiçbir şekilde şarbon hastalığı görülme riski yoktur. Etlerimiz her aşamada veteriner hekim kontrolünden geçirilmekte olup Tarım Bakanlığı tarafından verilen mezbaha veteriner sağlık raporu olmayan hiçbir et market raflarında satılamamaktadır. Gelen etler yine kendi tesislerimizde de kontrolden geçirilmekte olup şubelerimize aktarılır.
Kamupersoneli.net: Hem verdiğiniz bilgiler hem de vakit ayırdığınız için teşekkür ederiz.
Veteriner Hekim Kemal Özer: Ben teşekkür ederim, umarım aynı sorunlar bir daha ülkemizde yaşanmaz…
KAMUPERSONELİ.NET ÖZEL RÖPORTAJIDIR. BU HABERİN İZİNSİZ, AKTİF LİNK VERİLMEDEN, BİR BÖLÜMÜNÜN ALINMASI VEYA TAMAMININ KOPYANIP KULLANILMASI DURUMUNDA HUKUKİ SÜREÇ BAŞLATILACAKTIR…
Kamupersonelinet- Ankara
Haberi alır almaz et tüketimini kestim…Benim anlamadığım bu şarbonlu hayvanlar ülkeye nasıl girdi.Diğer ülkeler bu konuda çok titiz özellikle Rusya geçenlerde Türkiye'den aldıkları 57 ton şeftaliyi mantar gerekçesiyle geri yolladı ülkemize…
Bir hafta önce diş kanal tedavisi yaptırdım Ogün den berdir sol karnım ağrıyor vereceğiniz her cevap için teşekkürler hocam.
güvenilir ne demek? bu ülkede neye guvenicez biz? bakın BİM'den öyle birkaç marketten daha sarbonlu et çıktı. e bunlar "güvenilir" markalar hesapta. denetleyecek olsalar en basta niye ithal edilsin bu et?