Gündem

Uygur Türkleri'ne yapılan işkenceler dünya gündeminde

Dünya, Myanmar’da Arakanlı Müslümanlara yapılan zulüm konusunda henüz çözüm odaklı bir adım atmazken bir benzeri olarak aylardır yaşanan fakat bugüne kadar gündeme gelmeyen Uygur Türkleri’ne yapılan işkenceler sadece İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından dünya gündemine taşındı. Türkiye yetkililerinin, İsrail hükümeti tarafından Filistin halkına yapılan zulüme yaptığı tepkiler kadar, kendi soyundan olan uygur türklerine yapılan zulüm ve işkencelere tepkisiz kalması, dünya basınında da yer alırken, AKP iktidarının  tabanından bile büyük tepkilere yol açtı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü, Çin’in Sincan’daki Uygur Türklerine sistematik insan hakları ihlalleri uyguladığına dair bir rapor hazırladı. New York Times gazetesi ise, ABD yönetiminin Çin’e yaptırım uygulama hazırlığında olduğunu yazdı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW),Çin hükümetinin, ülkenin kuzeybatısındaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki Müslüman Uygur Türklerine “sistematik insan hakları ihlallerinde bulunduğunu” bildirdi.

New York merkezli örgütün daha önce Sincan’da yaşamış ve oradan ayrılmış kişiler, gözaltına alınanlar ve onların yakınları ile yaptıkları mülakatlar sonucu hazırladığı 117 sayfalık raporu, Çin hükümetinin, Müslüman Uygur Türklerine karşı toplu keyfi gözaltı, işkence ve kötü muamelesini ortaya koydu.

Raporda, “Bölgede yaşayan 13 milyon Müslüman Uygur Türkü siyasi telkine, kolektif cezalandırmaya, hareket, iletişim ve dini kısıtlamalara maruz kalıyor.” ifadesi yer aldı.

HRW Çin Direktörü Sophie Richardson, ”Çin hükümeti, Sincan’da onlarca yıldır görülmemiş bir boyutta insan hakları ihlalleri işliyor.” değerlendirmesinde bulundu.

İHLALLERE SON VERME ÇAĞRISI

Richardson, Sincan’da Müslüman Uygur Türklerine yönelik baskının Birleşmiş Milletler (BM) ve ilgili devletler için önemli bir sınav olduğunu belirterek, bu ihlallere son verilmesi için Çin’e yaptırım uygulanması çağrısı yaptı.

Çin hükümetinin Uygur Türklerine karşı baskısının 2016 yılından beri ”dramatik şekilde” arttığına dikkat çekilen raporda, Çinli yetkililerin keyfi toplu gözaltıları artırdığı ifade edildi.

Yabancı ülkelerle bağlantılı olduğu ve WhatsApp gibi yabancı iletişim araçlarını kullandıkları gerekçesiyle siyasi eğitim kamplarında tutulduğu tahmin edilen bir milyon Uygur Türkü’nün Mandarin Çincesi öğrenmeye ve Çin Komünist Partisinin propaganda şarkılarını söylemeye zorlandığı ve öğrenemeyenlerin cezalandırıldığı kaydedilen raporda, kamplardaki Uygur Türklerine adil yargılanma hakkı tanınmadığı ve aile ve avukatlarına erişimlerinin olmadığı belirtildi.

Dini uygulamaların emsalsiz şekilde kontrol altında tutulduğu ve yetkililerin bölgede İslam dinini yasakladığına işaret edilen raporda, halkın devamlı gözetim altında tutulduğu ve birbirlerini ”ispiyonlamaya” teşvik edildiği aktarıldı.

Uygur Türklerine yönelik başlatılan kampanyanın aileleri de birbirinden ayırdığına değinilen raporda, sınırdaki sıkı pasaport kontrolleri nedeniyle çocukların ailelerinden ayrı kaldığı ve Çin hükümetinin Türk Müslümanların yurt dışındaki tanıdıkları ile iletişim kurmasını engellediği ifade edildi.

ÇİN SUÇLAMALARI REDDEDİYOR

Çin ise suçlamaları kabul etmiyor. Çin Dışişleri Bakanlığı, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki insan hakları ihlalleri gerekçesiyle ABD’li yetkililerin Çin’e yönelik yaptırım talep etmelerine tepki göstermişti.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Çunying, ABD’li yetkililerin Pekin yönetimine Sincan’da insan hakları ihlalleri yaptığı gerekçesiyle yaptırım talep etmelerine ilişkin, Çin’in insan hakları kayıtlarının ABD’den daha iyi durumda olduğunu savunarak, Çin’deki etnik azınlıkların dini özgürlüklerinin kanunlarla korunduğunu savunmuştu.

ABD’DEN ÇİN’E YAPTIRIM HAZIRLIĞI

Öte yandan New York Times gazetesi, Trump yönetiminin Uygur Türklerine yönelik insan hakları ihlallerine karşı Çinli yetkililer ve şirketlere yaptırım uygulama hazırlığında olduğunu yazdı.

Habere göre, ekonomik yaptırımların dışında Uygur Türklerini takip etmekte kullanılan ABD teknolojisinin Çin’e satışına da sınırlama getirilmesi planlanıyor.

Yaptırımların uygulanması durumunda ABD yönetimi Çin’in ilk kez insan hakları ihlalleri nedeniyle hedef almış olacak.

TÜRKİYE’NİN TEPKİSİZ KALMASI DİKAT ÇEKTİ

Uygur Türkleri'ne yapılan işkenceler dünya gündeminde

İYİ Parti Grup Başkanvekili Yavuz Ağıralioğlu’nun, Meclis gündemine getirdiği Doğu Türkistan’daki Çin zulmü hakkındaki araştırma önergesi AKP-MHP oylarıyla reddedildi.

Doğu Türkistan’da milyonlarca Türk’ün kamplara kapatılması ve yaşanan Çin zulmüne ilişkin Meclis’e araştırma önergesi verildi.

İYİ Parti Grup Başkanvekili ve İstanbul Milletvekili Yavuz Ağıralioğlu’nun, imzası ile verilen araştırma önergesinin AKP ve MHP oylarıyla reddedildiği öğrenildi. 

Meclis’e sunulan araştırma önergesinde Çin’in Doğu Türkistan’daki Türkleri tamamen yok etmek istediğine dikkat çekilirken, “Türk Halkı ve Türkiye Cumhuriyeti Doğu Türkistan’a sahip çıkmalı, Çin zulmünü durdurmalı, Doğu Türkistanlı soydaşlarımızın can ve mal güvenliği uluslararası yasalara göre garanti altına alınmalıdır” çağrısında bulunulmuştu.

İYİ Parti TBMM grubunun resmi Twitter hesabından konuya ilişkin yapılan açıklamada, “Grup Başkanvekilimiz Yavuz Ağıralioğlu’nun, Çin tarafından Doğu Türkistan’da kurulan toplama kamplarının ve Doğu Türkistan’daki Müslüman Türk nüfusun uğradığı akıl almaz mezalimin araştırılması ile ilgili verdiği önerge Ak Parti’nin HAYIR, MHP’nin ÇEKİMSER oylarıyla reddedilmiştir.” ifadelerine yer verildi.