New York kentinin 2 ayrı noktasındaki 2 evcil kedinin Covid-19 testlerinin pozitif çıktığı aktarıldı ve ABD Tarım Bakanlığı ve Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) tarafından yapılan değerlendirmede, virüsün insanlardan kedilere bulaşmış olabileceğini kaydetti. Bu yaşanan olaya dair yapılan bilimsel çalışmaların yeterli olmadığını belirten Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Selda Erensoy, “Koronavirüs büyük bir aile. Hayvan koronavirüsleri de var. Bizlere doğada mutasyon değiştirerek, yarasalardan geçtiği biliniyor. ‘Covid-19’da önemli olan, insanları da enfekte edebilir hale geldikten sonra hızla insandan insana bulaşmaya başlaması. Bu da virüslerin enfekte ettikleri hücrelere tutunabilme yeteneğiyle ilgili olan bir durum. Mutasyonla ne kadar kolay hücrelere tutunabilirlerse o kadar kolay enfeksiyon yapabiliyorlar. Virüs enfekte ettiği konakta ne kadar çoğalırsa o kadar çok atılacaktır. Virüsün atılması da bildiğimiz üzere solunum yolu damlacıkları ile oluyor” sözlerini dile getirdi.
KEDİLER HASTALIĞI HAFİF ATLATIYOR
Prof. Dr. Erensoy, hayvanlardan insanlara veya insanlardan hayvanlara virüsün bulaşması konusunda bilimsel araştırmaların yapılmasının kritik olduğunu belirtere, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Bununla ilişkili çok sınırlı sayıda çalışma var. Çin’de yapılan, hayvanlarda deneysel olarak bulaşmayı gösteren bir çalışma var. Başta aşı çalışmalarında kullanılan dağ gelinciği, kedi, köpek, domuz gibi hayvanlar araştırılıyor. Çalışmada, virüsün bilerek enfekte edilen bir kediden başka bir kediye bulaşabileceği gösteriliyor. Bazılarında hafif hastalık yaptığını görmüşler. Ancak kedilerde virüs üst solunum yolunda kalıyor ve akciğerlere inmiyor. Ağır enfeksiyon yapmıyor. Nedeni virüsün tutunabilecekleri algaçların kedilerde daha az yaygın olması ve virüsün tutunamaması olabilir. Kedilerde solunum yoluyla bulaştığı fakat hafif seyrettiği biliniyor. Kedinin dışkısından da bulaştırıcı virüsün çıktığına dair kesin kanıt yok. Bronx’ta yapılan çalışmada ise virüsün hayvanat bahçesinde çalışan kişiden, kedigillerden yırtıcı hayvana bulaştığı kanıtlanmış. Bu çalışmalarla insandan hayvana geçiş gösteriliyor. İnsandan insana bulaşmaması için gösterdiğimiz özeni, evcil hayvanlarımıza bulaşmaması için de göstermeliyiz.”
HAYVANLARDAN İNSANA BULAŞTIĞINA DAİR KANIT YOK
Erensoy, Covid-19’un hayvanlara sıçramaması için önlemler alınması gerektiğini belirterek, “İnsanlardan hayvanlara virüs bulaşabiliyor. Virüs kedilere bulaştığında insanlarda olduğundan daha hafif seyrediyor. Hayvanlardan insan bulaştığına dair ise bir kanıt yok. Şu andaki verilerle de bu pek olası görünmüyor. Evcil kedilerin korunması gerekiyor. Virüsün kedilere bulaşmasını engellenmesi için kedileri dışarı çok çıkarmamak ve kendimizle de temasını kısıtlamak gerekli. Her zaman olduğu gibi el hijyeninde dikkat edilmeli” şeklinde ifade etti.
GECE GÜNDÜZ, YOĞUN BİR ŞEKİLDE ÇALIŞIYORUZ
Bu dönemde canla başla çalıştıklarını dile getiren Prof. Dr. Erensoy, “‘Covid-19’ sürecinde mikrobiyoloji uzmanları arkadaşlarımla gece gündüz, yoğun bir şekilde çalışıyoruz. Testler, test sayıları ile ilgili bütün tanı bize ait. Binlerce test çalışılıyor. Mikrobiyologlar hem virüsün özelliklerini hem de en doğru tanı nasıl konur biliyorlar. Koronavirüs sürecinde İzmir, İstanbul’a göre daha geride ancak olgu sayılarını hala takip ediyoruz. Yoğun bakımdaki arkadaşlar etkili çalışıyorlar. Yoğun bakımları ve hasta yataklarını iyi bir şekilde değerlendiriyorlar. İzmir’de olgular daha kontrol altında gidiyor. Acil servisteki arkadaşların hastaları ayıklaması önemli. Hastanelerde doğru şekilde hasta yataklarının ve hastaların sınıflandırılması ve uygun alanlara hızlı bir şekilde sevk edilmesi önemli. Şu anda durum olabildiğince kontrol altında fakat sayıları izlememiz gerekiyor. Ne yazık ki İzmir’de de sağlık çalışanlarından enfekte olanlar, hasta olanlar ve kaybettiklerimiz var” diyerek sözlerini noktaladı.
