Ekonomi

BBDK bankalara talimat gönderdi! Geliri olmayanlara kredi imkanı

Türkiye’de hükümet, pandemi ile sarsılan ekonomiyi canlandırmak için hem şirketleri hem de vatandaşları daha fazla borçlandırma yoluna gidiyor. Hükümet, son olarak borcunu ödeyemeyenlerin daha fazla harcama yapabilmesi için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BBDK) üzerinden bankalara talimat gönderdi.

GELİRİ OLMAYANA 2 BİN TL KREDİ

Yeni düzenlemeye göre, herhangi bir gelir beyan etmeyen vatandaşların kredi kartı limiti bin 300 TL’den 2 bin TL’ye çıkarıldı. Emekliler için de PTT üzerinden 60 ay vadeli kredi imkanı getirildi. Tüm bankalara gönderilen talimatla asgari ödeme tutarını bir yıl içinde üç kez ödemeyen vatandaşların kredi kartlarının 2020 sonuna kadar kapatılmaması istendi.

Son olarak kamu bankaları Vakıfbank, Halkbank ve Ziraat Bankası tarafından tatil, sosyal hayatı destek, taşıt ve konut kredileri olmak üzere 4 yeni kredi paketi açıklandı.

KONUT KREDİLERİNDE PATLAMA

Konut kredisi talebi de büyük bir hızla artıyor. Bankaların konut kredisi hacmi 2019 yılının tamamında 10 milyar 162 milyon TL arttı ve bu rakam 5-26 Haziran dönemindeki üç haftada 18 milyar 931 milyon TL’ye ulaşarak rekor kırdı.

Artışın yüzde 90’ı kamu bankaları aracılığıyla olurken yalnızca 19-26 Haziran haftasındaki konut kredisi artışı ise 8 milyar 148 milyon TL olarak gerçekleşti. 2017, 2018 ve 2019 yıllarını kapsayan üç yılda 34 milyar 646 milyon TL artan konut kredisi hacmi, bu yılın 1 Ocak-26 Haziran döneminde 32 milyar 178 milyon TL’ye ulaştı.

Vatandaşlara kredi kolaylığı sağlanırken kredi vermekte çekingen davranan özel bankalara yönelik cezalar da dikkat çekiyor. Son olarak 9 Temmuz’da BDDK tarafından 7 bankaya toplam 204 milyon 651 bin TL idari para cezası uygulanmasına karar verildi. BDDK açıklamasında cezanın gerekçesi olarak ise bireysel ve ticari müşterilerin yaptığı şikayetler gösterildi.

“GELİRİ OLMAYANA KREDİ AÇMAK İYİLİK DEĞİL, KÖTÜLÜK”

Ekonomist Cüneyt Akman’a göre, toplumdaki aşırı borçlanma, ekonomide büyük tehlikelere kapı aralıyor. 2008 krizinden önce ABD’de ‘Ninja Krediler’ adı verilen bir kredi cinsi olduğunu hatırlatan Akman, bu kredilerin İngilizce açılımının “No Income, No Job Credit”, yani “Geliri, İşi Olmayanlara Kredi” anlamına geldiğini söylüyor.

Bu tür kredilerin geri ödenmesinde yaşanan sorunların büyük bir krizi tetiklediğine işaret eden Akman, “Dünyanın neresinde olursa olsun, hele de Türkiye’de, geliri olmayana, işi olmayana ya da işini kaybetmek üzere olana kredi açmak o insana iyilik yapmak değildir; kötülük yapmaktır” diye konuşuyor.

Hükümetin dar gelirli vatandaşların sorununu çözmek için değil, yapılacak harcamalarla iş dünyasının sıkıntılarını çözmek için mevcut kredi patlamasına izin verdiğini öne süren Ekonomist Akman, “Ama ne vatandaşlar ne de iş dünyası kredi patlamasıyla sorunlarından kurtulabilir. Olan, yoksul halka olacak” diyor.

“BORÇLU İŞSİZLERİN ARTMASI FELAKET OLUR”

Cüneyt Akman, Türkiye’de resmi rakamlara yansımasa da giderek büyüyen bir “borçlu işsizler ordusu” olduğuna dikkat çekiyor. Pandemi sırasında ortaya konan kısa çalışma ödeneği ve işten çıkarmanın yasaklanması gibi önlemlerle işsizliğin yokmuş gibi gösterildiğini savunan Akman, şu görüşleri dile getiriyor:

“Bugün ihtiyaçları için kredi alan insanlar, yarın işini kaybettiğinde ne olacak? İşsiz olmak var, bir de borçlu işsiz olmak var. Hükümet işsizliği ortadan kaldırmak için hiçbir şey yapmıyor. Ama insanları borçlandırarak çok büyük bir felaketi hazırlıyor.”