Mega projelere 'kitle fonlaması' geliyor! Vatandaş finanse edebilecek

Bankacılık ve Sermaye Piyasası Kanunlarında değişiklik öngören teklif AKP milletvekillerinin imzasıyla TBMM Başkanlığı'na sunuldu.Teklife göre,uzun vadeli ve yoğun sermaye gereken büyük altyapı projeler ile enerji projelerine finansman sağlamak üzere proje fonları oluşturulabilecek. Vatandaşlar bu fonlara yatırım yapabilecekler. Yani 40 maddelik yasa teklifi Kanal İstanbul benzeri projeler için yurttaşlardan ve şirketlerden para toplanmasının önünü açıyor.

Faizsiz fon kullandırılabilmesinin önü açılacak

İzinsiz bankacılık faaliyetlerinde kullanılan internet sitelerine erişimin engellenmesi sağlanacak. Finansal piyasalarda yaşanacak manipülatif hareketlere karşı idari para cezası getirilecek. Manipülatif işlemlerin belirlenmesinin ardından, elde edilen gelirin yüzde 5’ine kadar ceza kesilebilecek.

Banka bilgileri saklanacak

Teklife göre, bankalarla müşteri ilişkisi kurulduktan sonra oluşan kişisel veriler ve tüzel kişilere ait bilgiler müşteri sırrı haline gelecek. Sır saklama yükümlülüğünden istisna tutulan haller haricinde müşteri sırrı ya da banka sırrı niteliğinde olan her türlü verinin, yurt dışındaki üçüncü taraflar ile paylaşılması ya da bunlara aktarılması konusunda yasaklama getirilebilecek. Ayrıca, bankaların bilgi sistemleri ve yedeklerinin yurtiçinde bulundurulması için karar alınabilecek.

Vatandaş ortak olacak

Proje finansmanı düzenlemesiyle büyük ölçekli projelere vatandaşların ortak olması sağlanacak. Bunun için “Projeye dayalı menkul kıymet” piyasaya sürelerek, elde edilen gelir altyapı projelerinin finansmanında kullanılacak. Vatandaşlar bu enstrümanlarla projelerden kardan pay alabilecek. Aracı kurumlar proje finansmanı kredisi verebilecek, büyük projelerdeki kredilerin menkul kıymetleştirilebilecek, bu projelerin nakit akışlarına dayalı menkul kıymet ihraç edilebilecek.

Masraf ayarları yeniden düzenlenecek

Bankaların kredi, mevduat, dış ticaret, transfer, nakit yönetimi ve kredi kartı gibi tüm faaliyetlerinden aldıkları ücret, masraf ve komisyonların belirlenmesi yeniden düzenlenecek. Doğrudan Merkez Bankası’na yetki tanınacak. Kredi ve mevduat dışındaki POS komisyonları, alternatif dağıtım kanallarından yapılan işlemler ile ilgili çok şikayet gelmesi nedeniyle tüm diğer işlemler de bu kapsamda olacak.

Kitle Fonlaması (crowdfunding) nedir?

Sermayesi olmayan bir projenin geniş kesimlere duyurulup bir çok sermayedarın desteğinin alınmasına kitle fonlaması adı veriliyor. Aslen bir bağış biçimi olan bu finansal model 2008'de ABD'de Katrina kasırgasına yardım toplamak için de kullanıldı. Kitle fonlamasına para yatıran kişilere "melek yatırımcı" denilirken, günümüzde özellikle start-up'lar tarafından kullanılıyor. Ancak aynı finansal araç benzer yollarla Çiftlik Bank, İmza, Caprice Gold gibi dolandırıcılıklar için de kullanılabiliyor.