Emekli olmak için belli bir yaşı ve yılı doldurup prim ödemek gerekiyor. Ancak mevzuatımızda hem kadınlar hem de erkekler için bazı istisnai durumlar bulunuyor. Kadınlar doğum borçlanması yapabilirken, erkekler de askerlik günlerini emeklilik hesabında kullanabiliyor. Askerlik, sigorta başlangıcını geriye doğru çektiği için, erkeklerde 2 yılı bulan erken emeklilik imkanı söz konusu olabiliyor.
ERLER İÇİN BORÇLANMA
Askerliğin emeklilik yaşını geriye doğru çekebilmesi için, sigortadan önce yerine getirilmiş olması gerekiyor.
Böylece işe girdiğiniz tarih askerlik süresince geriye doğru gidiyor. Askerliğini sigortadan önce er veya erbaş olarak yapanlar öncelikle işe girdikleri tarihe bakmalılar.
Bu tarihten geriye doğru kaç ay gittiklerinde yaş şartı değişecekse, o kadar gün borçlanarak emekliliği öne çekebilirler.
ÖRNEK HESAPLAMA
Örneğin; 10 Eylül 1970 doğumlu, 10 Temmuz 1993 tarihinde işe girmiş ve askerliğini de sigortalı olmadan önce yapmış birisi olsun. Emeklilik şartları 25 yıl, 54 yaş ve 5675 prim günü.
Emekli olacağı tarih ise 10 Nisan 2024. Eğer 8 aylık askerlik borçlanması yaparsa işe başlangıç zamanı 10 Kasım 1992 tarihine çekilecek. Bu doğrultuda da emeklilik şartları 53 yaş ve 5600 gün olacak. Emekli olacağı tarih ise 10 Eylül 2023’e çekilecek.
NE KADAR ÖDEMEK GEREKİR?
Askerlik borçlanmasında en düşük ve en yüksek tutarlar, brüt asgari ücret üzerinden hesaplanıyor. En az tutar aylık olarak brüt asgari ücretin yüzde 32’si kadar oluyor.
DOĞUM BORÇLANMASI HAKKINI KİMLER KULLANABİLİR?
HANGİ kurumdan olursa olsun bütün kadın çalışanlar, yani SSK’lı olanlar, kendi işini yapan Bağ-Kur’lular ve memur olan anneler doğum borçlanması yapabiliyor. İsteğe bağlı sigorta ödeyerek Bağ-Kur’lu olanlar da doğum borçlanması yapabilir.
BORÇLANMA İÇİN BİR PRİM ŞARTI BULUNUYOR MU?
DOĞUM borçlanması için bir prim şartı bulunmuyor. Ancak borçlanma yapabilmek için doğumların ilk sigortalı olunan tarihten sonra gerçekleşmesi gerekiyor.
Yani sigorta olmadan önce dünyaya gelen çocuklar için böyle bir borçlanma imkanı tanınmıyor. Ayrıca çocuğun sağ olması gerekiyor.
Doğduktan sonra bir müddet yaşayan çocuklar için yaşadığı süre kadar borçlanma yapılabiliyor. Staj ya da çıraklık sigortasından sonraki doğumlar da borçlanılabiliyor.
BORÇLANMA HANGİ SÜRELERİ KAPSIYOR?
DOĞUM borçlanması yapılması için o sürelerde çalışılmaması, yani primlerinin ödenmemiş olması gerekiyor. Eğer doğumdan sonra çalışmaya başladıysanız, o süreler borçlanılamıyor.
BORÇLANMA NE KADAR SÜRE İÇİN YAPILIYOR?
DOĞUM borçlanması her çocuk için 720 gün, yani 2 yıl prim kazandırıyor. Çocuğun doğumundan sonraki 2 yıl çalışılmamışsa, bu süre borçlanma ile kapatılabiliyor ve primler emeklilik hesabında kullanılıyor.
BORÇLANAN ANNENİN AVANTAJI NEDİR?
DOĞUM borçlanması sayesinde kadınlar çalışmadıkları günleri çalışmış gibi hem de toplu olarak satın almış olurlar.
Böylece 3 çocuğu olan bir anne 6 yıllık, yani 2160 günlük primi çalışmadan satın alıp emeklilik hesabında kullanabilir
