Sağlık Personeli

Hastanelere Mobil Robot Hemşireler Geliyor! Türk Bilim İnsanları Harekete Geçti

Tükiye’de mobil robot, hemşirelere öncelikle hastanelerde belirli hasta gruplarında yardımcı olacak. Mobil robotlar hastanenin ilgili servislerine ilaç dağıtım hizmeti verecek. Hastaların rutin anketleri tıbbi personel tarafından robot veritabanından toplanacak. 

Türkiye’de proje ne aşamada?

Kamu, Üniversite, Sanayi İşbirliği Portalı (KÜSİP) gelişiyor. KÜSİP çalışmaları çerçevesinde portalın başarı hikayelerine her geçen gün bir yenisi ekleniyor. Bu çerçevede hastanelerde devrim niteliğinde yeni bir projeye daha imza atıldı. Ar-Ge çalışmaları süren proje çerçevesinde mobil hemşire robotlar tasarlanacak. 

Hastanelere Mobil Robot Hemşireler Geliyor! Türk Bilim İnsanları Harekete Geçti

Mobil Robot hemşirelerin görevleri ne olacak? Robot hemşireler kan alacak mı?

Edinilen bilgiye göre, mobil robot hemşirelerin görevi, parmak izi, kan basıncı, gerginlik, ateş, oksijen ölçümü, nabzı almak olacak. Daha önce yapılan bu tür işlemlerin kayıtları yine mobil robotların ekranında kayıtlı halde kalacak. Robotlar üzerinden sanal platform aracılığıyla hasta hakkında tüm ölçümler ve bilgiler tıbbi personelin ekranına yansıtılacak.

Robot hemşirelerin dünyadaki gelişimi

İlk robotlardan biri, 1985 yılında PUMA 560 cerrahi robot kolun nöroşirürjik biyopside kullanıldı. O zamandan bu yana, tıp robotları, cerrahi robotlar, teletıp hayatımızı değiştiriyor. Sağlık sektöründeki masrafların yüksek olması, zamandan ve bütçeden kısıtlama yapılması gerektiğini gösteriyor. Japonya ve Amerika’da hemşire ihtiyacı çok fazla ve diplomalı hemşire olmadığı için yeterli bakımı robot hemşireler karşılamaya başlayacak.

Japon Sağlık, Çalışma ve Güvenlik Bakanlığı’nın Temmuz 2015 tarihli bir tahmini, nüfusun yaşlanmasının gelecek on yıl zarfında hızlanmasıyla Japonya’nın hemşirelik alanında büyük bir açıkla karşılaşacağını gösteriyor. 2025 yılı itibariyle ulus 2,53 milyon hemşireye ihtiyaç duyacak. Bu hedefi karşılamak 2025 yılı itibariyle 800 bin ile 1 milyon hemşireye daha ihtiyaç olacak. Ancak artışın şimdiki temposu hızlanmadığı sürece, hemşirelik alanında çalışanların sayısı en az 380 bin açık vererek talebi karşılayamayacak.

Hastanelere Mobil Robot Hemşireler Geliyor! Türk Bilim İnsanları Harekete Geçti

Yaşlı bakımında da etkili olacaklar

Dünyadaki en yüksek yaşam beklentisiyle, Japonya bugün bu sorundan başka herhangi bir ülkeden daha fazla acı çekiyor. Japonya nüfusunun yaklaşık yüzde 30’u 65 yaşın üzerinde ve kadın başına yaklaşık 1.2 doğumla birlikte, iş gücüne yetişmek için yeterli sayıda insan yok.

Japonya’nın nüfus piramidi daha uzun yaşam beklentisi ve daha küçük doğum oranlarını yansıtacak şekilde eğiliyor

1950’lerde doğal bir zirveye gelen nüfus piramidi, şimdi çok daha ağırdır. Bu, sadece yaşlıların bakımı için yeterli insan olmadığı için değil, aynı zamanda emeklilikteki nüfusun böylesine büyük bir kısmının ve ekonomiyi boşalttığı için de sorun oluşturuyor. 65 yaş ve üstü nüfusun 2030 yılında 72 milyona ulaşması öngörülüyor.

Robot hemşirelerde etik sorunsalı

Robotik hemşirelerin oluşturulmasındaki ana zorluk, bir makineyi güvenilir ve etik programlama problemi olduğu belirtiliyor. Robot hemşire günlük olarak hastaları ile ilgili karmaşık kararlar vermek zorunda kalacak. Örneğin, bir robot hastalarını ilacı almasını hatırlatmak için programlanmışsa, hasta reddederse ne yapması gerektiğini bilmesi gerekiyor. Bir yandan ilacı reddetmek hastaya zarar verir. Öte yandan hasta, robotun farkında olmadığı bazı meşru nedenleri reddediyor olabilir. Örneğin, ilacı kullandıktan sonra hasta kendini hasta hissederse, o zaman ilacın uygulanmasında ısrar etmek zararlı olabilir. Bir hatırlatmadan vazgeçmek ve herhangi bir cevabı göz ardı etmek de pratik değil. Çünkü robot, hastanın uygun şekilde bakım aldığından emin olmak için bir insan hemşirenin yerini alacak. Dahası, hasta ilacı almayı kabul edip sonra unuttuysa? Robot ilaç alınana kadar hastayı takip edip izlemeli mi, yoksa mahremiyet ihlali mi? Bir şey ters giderse robot ne zaman ve nasıl doktoru bilgilendirmelidir?

Bu senaryo, insan hemşirelerin sık sık karşılaştığı bir durum. Bir karar vermek için yeterli veri yoksa, insanlar daha fazla bilgi almak için hangi soruların sorulacağını belirleyebilir. Robotlar böyle bir seviyede karar veremiyor.Karar almada güçlükler var

Hastanelere Mobil Robot Hemşireler Geliyor! Türk Bilim İnsanları Harekete Geçti

İnsanlar ve robot hemşireler 

Bir hastaya ilacını almasını ve olumsuz bir cevap almasını isteyen robot hemşire, olumsuz yanıtı kabul etmek veya yeni bir talepte bulunmak için yeterli bilgi olmadığını tespit ederse, bir karar verebilir. Örneğin, robot hastanın ateşinin yükseldiği bilgisini doktora iletirse, daha iyi bir karar vereceğini bildirebilir.

İnsanlar belirsiz kararlarla karşı karşıya kaldıklarında, bunu düşünebilir ve daha fazla bilgi ihtiyacını kabul edebilirler. Ancak robotlar, önceden programlanmış protokollere dayanan koşullardan bağımsız olarak karar verme eğilimindedir.

Japon Hemşire Robotları

Bugün itibariyle dünyada henüz, robot hemşireler  gelişmişlik seviyesine sahip değiller. Robot hemşireler için mevcut prototipler yardımcılar olarak tasarlanmış ve tam olarak entegre otonom sistem yok. Robot hemşire üretiminin şu anki lideri olan Japonya, tıbbi topluluktaki farklı ihtiyaçları ele alan çeşitli robotlara sahip.

Bir Yorum