Türkiye aşı sonrasında şimdi de koronavirüs teşhisinde kullanılması için üretilen yerli test kiti ile ilgili sevindiren bir gelişme yaşandı. Yerli test kiti ile ilgili araştırma Bilkent Üniversitesi Ulusal Nanoteknoloji Araştırma Merkezi’nde Türk araştırmacılar tarafından yapıldı. Test kitinin 10 saniye içinde yüzde 99 güvenilirlikle gerçekleştirdiği belirtildi.
Herkesi heyecanlandıran açıklama Bilkent Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Abdullah Atalar tarafından yapıldı. Atalar, açıklamasında projenin tamamlanması durumunda PCR’nin yerini alabilecek, hızlı ve saniyeler içerisinde sonuç veren bir yöntemin olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Şu anda seri üretim sürecine geçildi. Dünyanın her tarafından sisteme talep var ve kullanmak istediklerini belirtiyorlar. Özellikle Kovid-19 riski büyük olan havaalanı gibi yerlerde, sonucu hemen alınabildiği için havaalanları istiyor, üretimin durması büyük maliyetlere neden olabileceği için büyük fabrikalar istiyor. Örneğin, Alman Futbol Ligi istedi. Dünyada eşi olmayan bir sistem olduğuna inanıyoruz”
İLK DEFA BU SİSTEM KULLANILDI
Mezuniyet öncesinde Diagnovir isimli sistemle koronavirüs testlerini hızlı bir şekilde yapıldığını ifade eden Atalar, “Üniversitemizin mezuniyet töreni 4 bin kişilik açık bir alanda yapılıyor, 8 ayrı seansta gerçekleştirilen her törene ailelerle birlikte yaklaşık 1200 kişi katılıyor. Tören alanında bulaş açısından sosyal mesafenin yeterli olmasına rağmen bu yıl ilk kez bu sistemi kullandık” dedi.
TESTTEN BAŞARIYLA GEÇTİ
Yapılan açıklamalarda yeni koronavirüs test kitinin, güvenilirlik testlerini de başarılı bir şekilde geçtiği ifade edildi. Doktor Öğretim Üyesi Bülend Ortaç şunları söyledi:
“Yaptığımız klinik çalışmalarda yüzde 99 doğruluk oranıyla çalıştığını test ettik. Sistem nanoteknoloji temelli olarak çalışıyor. Klinik araştırmaları Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalında tamamladık ve orada aldığımız sonuçlarda oranlarımız belli oldu ve böylece sistemin güvenilirliği bir kez daha ispatlandı. Bu oranlarla yaptığımız dosya ile Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğüne başvurumuzu yaptık ve oradan bu sistemi kullanabileceğimiz onayı alındı. Bu sistemin yanında buradaki teknolojiyi okuyabilen ve sonuçları doğrulayan bir cihaz geliştirmiştik. Bu cihazın Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından onayı da alındı. Bu iki onay ile birlikte geliştirdiğimiz teknoloji sahada kullanılabilir hale geldi”
YENİ TEST KİTİ NASIL ÇALIŞIYOR?
Bülent Ortaç, yerli test kitinin çalışması ile ilgili şunları söyledi:
“Temel bilimlerden uygulama bilimlerine kadar çeşitli dallardan uzmanlarla çalışılarak geliştirdiğimiz sistem, ağızdan alınan bir sürüntü hızlı test kitine yerleştiriliyor. Virüs pozitif olması halinde virüs proteinleri bu kite bağlanarak optik sinyal veriyor. Bu hızlı sinyal sonucunda yapılan algoritmalar, farklı varyantlara da cevap verebiliyor. Bu algoritmalar negatif ya da pozitif olarak cevap veriyor. Hastadan alınan numune örneğinin pozitif olması halinde 5-10 saniye içinde, negatif durumda ise kontrollerin yapılarak 20-30 saniye içinde sonuç çıkıyor. PCR testi, hata payı yüksek ve hastalık başladıktan 2-3 gün sonra sonuç veren bir yöntemken bizim sistemimiz saniyeler içinde ve hastalığın erken evresinde sonuç veriyor, doğruluk payı ise yüzde 99’lık oranla çok çok yüksek. Hastalar üzerinde yaptığımız testlerde, PCR testlerinin çok öncesinde sonuç aldık”
