Ekonomi

BES'te Cayma Oranı Yüzde 34 oldu

1 Ocak 2017’de otomatık katılım uygulamasıyla başlayan Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES), kaç çalışan girdi, kaçı cayma hakkını kullanarak, sistemden çıktı? Gibi soruları, geçen hafta Cuma günü Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek konuyu gündeme getirdi.

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek konuk olduğu televizyon kanalında şu açıklamalarda bulundu: “Otomatik BES’te, 12 Şubat itibarıyla 980 bin katılımcı var. Bu iyi bir rakam. Toplanan fon yaklaşık 98 milyon lira civarında. Şu ana kadar cayma hakkını kullananlar, yüzde 26. Oldukça yüksek bir rakam. Maalesef otomatik BES’e ilişkin haksız, olumsuz bir kampanya hissediyorum. Otomatik BES’e devlet tarafından güçlü destek verilirken, ikinci bir emeklilik şansı sunulmuşken, vatandaşların bundan yararlanması gerekiyor. Bu sistemde 100 liraya 25 lira veriliyor, doğru araçlara yatırıldığında ortalama yüzde 10 getirisiyle toplam yüzde 35’lik getiri sağlanabilir. Bu, dünyada eşi benzeri olmayan bir getiri.”

Hürriyet’in haberine göre 15 Şubat tarihinden itibaren toplam 1 milyon 658 bin çalışan BES’e giriş yapmış. Bu da; 1000 ve üzeri çalışanı olan işletmelerde, otomatik katılım kriterine uyan çalışanların yüzde 90’ının sisteme giriş yaptığı demek oluyor. 1 Ocak-15 Şubat arasında cayma hakkını kullanarak, sistemden çıkanların sayısı ise 571 binin üzerinde. 15 Şubat itibariyle sistem kalan çalışan sayısı ise 1 milyon 87 bin. Yani, girenlerin yüzde 34’ü sistemden çıkmış ya da bir başka ifadeyle cayma hakkını kullanmış.

Çalışanların büyük bir kısmının sisteme Ocak sonu Şubat başı girdiği düşünülürse; 15 Şubat tarihinden itibaren cayma payı ise yüzde 34 yani 15 günlük süre içerisinde oldukça yüksek bir oran.Çalışanların büyük çoğunluğu sisteme girdikleri günün ertesi sistemden çıkış yapmış.

Mehmet Şimşek’e göre cayma oranının yüksek olması otomatık BES’le ilgili yapılan haksız ve olumsuz bir kampanya yürütülmesi.Otomatık katılımda örnek gösterilen İngiltere sistemin alt yapsını beş yılda tamamladı.Biz ise bir ayda sisteme geçiş yaptık.

571 bin kişinin sistemden çıkması ve cayma oranının yüzde 34’lerde olması çok başarısız bir sonuç değil. Önemli olan sistemden çıkan bu kişilerin kimler olduğu. Yapılan fizibilitelere göre, mevcut BES’te olan 6.5 milyon kişinin, 2.5-3 milyonunun otomatik katılım kriterlerine uygun olduğu yönündeydi. Ve bu kişiler için otomatik BES, ikinci hatta üçüncü emeklilik planı anlamına geliyor. Nitekim 15 Şubat itibariyle sistemden çıkan 571 bin kişinin 103 bine yakını, çalıştığı işyeri tarafından çok önceden BES’e sokulmuş ve bu kişilerin emeklilik planlarına işveren de katkı yapıyor ki, buna işveren grup emeklilik planı deniyor. Yine sistemden ayrılan 571 bin çalışanın 268 bininin mevcut bir BES planı var, yani daha önceden sisteme girmişler. Kısaca otomatik katılımdan cayanların yüzde 65’i zaten BES’te ve tasarruf ediyor.

Peki çalışanlar neden sistemden çıkıyor. 

 – Otomatik katılım ve avantajları çalışanlara iyi anlatılamaması.
– Sosyal medyada yayılan ‘2 ay içinde çıktın çıktın, sonra çıkarsan ceza ödersin’ söylemleri insanları etkilemesi
– Çalışanlar sistemden istedikleri zaman çıkabileceklerini ve çıkarken de birikimlerini neması ile alabileceklerini bilmiyor olması.
– Mevcut BES’i olanlar, eskisine mi devam etsin, yenisini mi iptal ettirsin konusunda halen tereddütte.
– Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in söylediği, “100 liraya 25 lira veriliyor, yüzde 10 getirisiyle toplam yüzde 35’lik getiri sağlanır’ konusunu kişiler bilmiyor, getirilerin düşük olacağı sanılıyor.
– Prime esas kazanç üzerinden yapılan kesintiler kimi kesimlere yüksek geliyor.

KAMUPERSONELİ.NET