Türkiye'de engellilerin çok ciddi problemleri var!

Kütahya Milletvekili Ali Fazıl Kasap TBMM'de Türkiye'de ki engellilerin sorunlarını gündeme getirdi. Türkiye'de işitme engelliler başta olmak üzere engellilerin çok ciddi problemleri olduğunu dile getiren Kasap, şu bilgilere yer verdi;

TÜRKİYE'DE 8,5 MİLYON ENGELLİ VAR

Türkiye'de işitme engelliler başta olmak üzere engellilerin çok ciddi problemleri var. Ülkemizde, yüzde 12,5 oranında yani yaklaşık 8,5 milyon engelli olduğu kabul ediliyor. Bu engellilerin içinde ortopedik engelliler var, zihinsel engellilerimiz var, görme engellilerimiz var, işitme engellilerimiz var, bir de çok ciddi bir yekûn teşkil eden sosyal engellilerimiz var.

ENGELLİ MAAŞI

Sosyal engellilerimiz kimler? Eğitim yoksunu insanlarımız, işsizlerimiz, fakirlerimiz ve baskı altındaki kadınlarımız mevcut. 8 buçuk milyon insanımız, aileleri ile birlikte toplamda 30 milyonu geçen bir kitle teşkil ediyor ve bunlar maalesef yeterli oranda yardım alamıyorlar. Buradaki yardım -kastedilen- sadece maddi yardım ve bunları bağımlı hâle getirmek. Bakın, 657 lira para veriyorsunuz bir bakıma muhtaç olan kişiye, 657 lira ve bu sosyal engelliliği devam ettiriyorsunuz, artı bağlılığı, artı muhtaçlığı devam ettiriyorsunuz.

ENGELLİLERİN SORUNLARI

Engellilerimiz konusundaki en önemli unsur, erişilebilirlik. Bazı şeylere, hayatın normal akışına erişememeleri, ulaşamamaları, sürekli engellerle karşılaşmaları; bizim oluşturduğumuz. Şimdi, ortopedik engellilerin sorunları malum; toplu taşıma vasıtaları da dâhil olmak üzere bir sürü engeller var, rampalar var, okullarda ergonomik dizayn yok, bir engellinin uçakta yerleşmesi, bir otobüste yerleşmesi mümkün değil, uçakta lavabo ihtiyacını gidermesi mümkün değil. Birleşmiş Milletlerce yapılan akde, sözleşmeye göre de bizimkiler maalesef yeterli düzeyde uygun değil.

İŞİTME ENGELLİ TERCİMAN SAYISI

İşitme engelliler için de şöyle bir şey söylemek istiyorum: Bir devlet kurumuna, bir belediyeye, bir hastaneye gittiğinde işitme engellilerin çok ciddi iletişim sorunu oluyor ve bunun için, bakın, Aile Bakanlığındaki toplam istihdam edilen işitme engelli tercüman sayısı Türkiye'de 61, sadece ve sadece 61, her ile birisi dahi düşmüyor 2021 Türkiye'sinde.

ENGELLİLERE AYRILAN KAMU YARDIMLARI

Türkiye'de işitme engelli vatandaşlarımızın ilkokuldan sonra okulu bırakma oranı yüzde 60, dünyada bu oran yüzde 25. İşitme engelli vatandaşlarımız, insanlarımız asla yüksekokul bitiremiyorlar. İşitme engelliler, yüksekokula gitme şansları yok. İşitme engelli tercüman sayısını demin söylemiştim, bunlar Türkiye için çok ciddi bir durumdur. Türkiye'de Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı olarak çalışan işitme engelli tercüman sayısı sadece 61. İstihdam oranları düşük, dünyada yüzde 57, bizde yüzde 41. OECD ülkelerinde engellilere ayrılan kamu yardımı gayrisafi millî hasılanın yüzde 2'si ile 5'i arasında değişirken, Türkiye'de binde 1', sadece binde 1. Türkiye'de engellilerin yoksulluk ve dışlanmışlık riski yüzde 77.

ENGELLİLERE İLETİŞİM VE SU İNDİRİMİ

Şimdi, öncelikli olarak neler yapılması gerekiyor, onu söyleyeyim: Öz bakımları zor olduğu için, engellilerimiz için su indirimi; iletişimde sıkıntıları olduğu için telefonda indirim, internette indirim sağlanması gerekiyor. Engelli bireylerin şimdiki o engelli merkezlerinde olduğu gibi toplumdan tecrit edilmesi doğru değil, toplumla iç içe, bağımsız yaşayabilmelerinin sağlanması gerekiyor. Özellikle körlerimiz -kendileri o şekilde söylenmesini istiyorlar- ve sağırlarımız, az görenlerimiz -özellikle çocuklar- mağdur oluyor.

EBA SİSTEMİ HER TÜRLÜ ENGELLİYİ KAPSAMIYOR

Şimdi EBA sistemi yaptık, EBA sistemi her türlü engelliyi kapsamıyor. Bakın, şu anda benim şu konuşmamı Türkiye'deki hiçbir işitme engelli vatandaşımız anlayamıyor, dinleyemiyor ve Meclise, şuraya kendilerini gönderdikleri milletvekillerinin konuşmalarını maalesef anlayamıyorlar. Bir işitme engelli tercümanı olsa çok iyi olurdu. Stenograf arkadaşlar da muhtemelen benim işaret diliyle kısmen de olsa anlattığım şeyleri kayda geçemediler.

Sayın Başkanım, göstermiş olduğunuz duyarlılık için teşekkür ediyorum, engellilerle ilgili bugün bir hayli gündeme gelmiş bu sorunlar hepimizin sorunları; toplumumuzun üçte 1'ini ilgilendiren sorunlar.

Tüm Meclisin duyarlı olacağına inanıyorum. Bir engelli meclisi oluşturulması talebimdir -bu konuyu hep birlikte değerlendiririz- bunun siyasi yönü yoktur ve tercih sebebidir.