İstanbul Milletvekili Ersin Beyaz, TBMM’de yaptığı açıklamada kentsel dönüşüm süreçlerinde hızlı işlem yapma isteğinin büyük sorunlar doğurabileceğine dikkat çekti. Beyaz, afet riskli alanlar, ekonomik ve sosyal faktörler, yargısal süreçler ve Anayasa’ya uygunluk gibi birçok konuda net olmayan detaylar olduğunu belirtti.
Beyaz, afet riskli bölgelerin nasıl belirlendiği konusunda sorular sorarak, “Deprem, sel, orman yangını ihtimali olan alanlar, heyelan riski olan bölgeler belirlenmiş midir?” diye sordu. Kentsel dönüşümün öncelikli olarak hangi alanlarda yapılacağına dair belirsizlikler olduğunu ve bu bölgelerin ekonomik, sosyal ve kültürel yapısının dikkate alınmadığını vurguladı.
Anayasa İhlalleri ve Yargısal Sorunlar
Milletvekili Beyaz, yeni düzenlemelerin Anayasa’nın konut dokunulmazlığı ve konuta girme yetkisiyle ilgili maddelerini ihlal ettiğini söyledi. “Mahkeme kararı yerine mülki idare emirinin yazılı izniyle yapılacak işlem toplumsal zarar verecek, vatandaşla devleti karşı karşıya getirecek bir ortama zemin hazırlayacaktır,” dedi. Beyaz ayrıca, yerel güvenlik politikalarının zedeleneceğini ve çatışma zeminine sebep olacağını belirtti.
Muğlak İfadeler ve Çelişkili Maddeler
Komisyon görüşmelerinde şerh konulan maddelerde de muğlak ifadeler olduğuna dikkat çeken Beyaz, “Bazı maddeler yasayla çelişmekte, bazıları da yetki konusunda sorunlu bir uygulamaya sebebiyet vermektedir,” dedi. Özellikle riskli bölgelerde arsa miktarının yüzde 50-55’lerin üzerine çıkacağına dair uyarılarını hatırlatarak, bu durumun birçok vatandaşın mağdur olmasına yol açacağını söyledi.
”Hem genel gerekçede hem de madde gerekeceklerinde hep bir ivedilik konusu işlenmiş ve kentsel dönüşümün hızla yapılması konusunda hukuki kolaylıkların sağlandığı söylemi geliştirilmiştir. Ancak bu hızlı işlem yapma isteğinin pratikte büyük sorunları da yanında getireceği öngörüsü göz ardı edilmiştir. Buradan yola çıkarak akla gelen birçok soru var, bunların başında: Afet riskli alanların tespiti konusunda çalışmalar nelerdir? Riskli bölge haritaları yapılmış mıdır? Deprem, sel, orman yangını ihtimali olan alanlar, heyelan riski olan bölgeler belirlenmiş midir? Kentsel dönüşüm konusunda hangi alanlar önceliklidir? Bu bölgelerdeki ekonomik, sosyal ve kültürel yapı dikkate alınmış mıdır?
Özellikle tespit, tahliye ve yıkım süreçlerinde davaların en seri şekilde sonuçlandırılması düşüncesi doğrultusundaki maddeler vatandaşımızın konut dokunulmazlığına, konutunda arama yapılamayacağı ve konutundaki eşyalarına el konulamayacağı hükümlerine aykırı olarak düzenlenmiştir.
Yine Anayasa’nın 21’inci maddesine göre usulüne göre verilmiş hâkim kararı olmadıkça kimsenin konutuna girilemeyeceği belirtilmiştir. Yeni düzenlemede, bu madde de ihlal edilerek konuta girme yetkisi, yeterli kolluk kuvveti marifetiyle mülki idare amirine verilmektedir. Mahkeme kararı yerine mülki idare emirinin yazılı izniyle yapılacak işlem toplumsal zarar verecek, vatandaşla devleti karşı karşıya getirecek bir ortama zemin hazırlayacaktır.
Hem yerel güvenlik politikamız zedelenecek hem de çatışma zeminine sebep olacaktır. Komisyon görüşmelerinde şerh koyduğunuz maddeler üzerinde de muğlak ifadeler bulunmakta; bazı maddeler yasayla çelişmekte, bazıları da yetki konusunda sorunlu bir uygulamaya sebebiyet vermektedir.
Yüzde 30’un idareye bırakılması ya da parasının ödenmesi konusundaki düşüncelerimizi ek olarak söylemek isterim ki şerhlerimiz arasında riskli bölgedeki tarlasının rezerve alan olarak belirlenmesi için malikin terk edeceği arsa miktarının yüzde 50-55’lerin üzerine çıkacağını belirttik. Bu durumun birçok vatandaşımızı mağdur edecek bir sonucu da beraberinde getireceğini öngörerek teklif metninde maddenin çıkarılmasını önerdik ama önerimiz reddedildi.” dedi.
-
-
-
-
-
-
