CHP: tehlikeli bir ekonomik ve sosyal krizle karşı karşıyayız!

Cumhuriyet Halk Partisi tarafından yayınlanan Koronavirüs raporunda şu bilgiler yer aldı;

TÜRKİYE EKONOMİSİ HAZIRLIKSIZ YAKALANDI

Hastalığın yayılım hızını düşürmek amacıyla uygulanan karantina tedbirleri birçok yurttaşımızın işini kaybetmesiyle sonuçlanmış ve salgın öncesinde dahi tarihi rekor seviyelerini aşan işsizlik artık dayanılmaz boyutlara ulaşmıştır.

Yine salgın öncesi yüksek borç yüksek kur yüksek faiz baskısı altında olan KOBİ’lerimiz ve esnafımız salgın sonrası işletmelerini kapatmak zorunda kalmış ve üretim ve satış geliri olmaksızın vergi, SGK, kira, faiz ve ücret maliyetlerine katlanmak zorunda bırakılmıştır.

Bu durum eğer önlem alınmazsa birçok işletmeyi yakın zaman içinde iflas riskiyle karşı karşıya bırakacaktır. İşsizliğin ve iflasların hızla artması ve özellikle yoksul yurttaşlarımızın temel gıda ve hijyen ihtiyaçlarını karşılayamaması halinde hastalığın yayılımını yavaşlatmak için hayati öneme sahip karantina tedbirlerini uygulamak mümkün olmayacağı gibi bu ağır tablo yakın zamanda sosyal patlamaları tetikleme potansiyeli taşımaktadır. Salgın hastalığın yarattığı ekonomik ve sosyal krizle milli mutabakat halinde mücadele edebilmek amacıyla Ekonomik ve Sosyal Konsey ivedilikle toplanmalı ve toplantılara düzenli aralıklarla devam edilmelidir. Konsey toplantılarına ilgili tüm taraflar davet edilmeli, Türk Tabipleri Birliği, Türk Eczacılar Birliği, Türkiye Ziraat Odaları Birliği ve DİSK gibi kurumlar da dışlanmamalıdır.

HIZLA KAYNAK YARATILMASI GEREKİYOR

Yukarıda anlattığımız üzere Türkiye ekonomik kriz içerisinde salgın hastalığa yakalanmıştır. Salgın hastalık boyunca bir taraftan gelirler düşecek diğer taraftan hastalıkla mücadele ve sosyal yardımlar bütçeye ağır yük bindirecektir. Kamu bütçesinden tasarruf amacıyla salgın hastalıkla mücadele için gereken zorunlu hallere ve stratejik sektörlere öncelik verilmelidir. Kamu özel işbirliği kapsamında yapılan projelere verilen hazine garanti ödemeleri TL’ye çevrilmeli ve 1 yıl süreyle ertelenmelidir. Hazinenin ve bankaların acil nakit ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla Merkez Bankası emisyon hacmini yükseltmek, zorunlu karşılık oranlarını düzenlemek, ters repo işlemleri yapmak gibi gerekli para politikası araçlarını devreye almalıdır.

SİCİL AFFI ÇIKARILMALI

Salgın hastalıkla mücadele süresiyle sınırlı kalmak üzere Merkez Bankasının Hazinenin devlet iç borçlanma senetlerini (DİBS, bono, tahvil) almasına izin verilmesi düşünülmelidir. Yine kredi kanallarını canlı tutmak için TBMM’den “Sicil Affı Yasası” çıkarılmalı ve Merkez Bankasının bankalara likidite sağlama mekanizmaları güçlendirmelidir. Bankaların çalıştığı düzenleyici ve denetleyici çerçeve, kriz nedeniyle borcunu ödeyemeyen aileleri ve şirketleri ayakta tutmak için esnetilmeli bu durumun bankaların mali yapısına olumsuz etkileri gerektiğinde Hazine tarafından üstlenilmelidir. Salgınla mücadele kapsamında yerel yönetimlere çok ağır sorumluluklar düşmektedir.

Yaşanan ekonomik kriz dolayısıyla önemli miktarda gelir kaybı yaşayacak olan belediye bütçelerinin desteklenmesi zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Bu kapsamda bir yıl süreyle Hazine ve Maliye Bakanlığı ve İller Bankasınca belediyelere yapılan aktarımlardan kesinti yapılmaması, belediyelerin borçlanma limitlerinin artırılması ve belediyelerin iç ve dış borçlanmalarında hazine garantisi verilmesi çok önemlidir.

Parasal ve mali gevşemenin döviz kuru üzerinde baskı yaratmaması için döviz rezervleri güçlendirilmelidir. Hem rezervlerin güçlendirilmesi hem de sağlık harcamalarının finansmanı için ülkemizin uluslararası piyasalardan veya uluslararası kuruluşlardan uzun vadeli ve düşük maliyetli dış finansman sağlaması gerekmektedir. Bunun gerektirdiği güven veren, toplumsal uzlaşmaya dayanan bir ekonomik politika çerçevesi Ekonomik ve Sosyal Konseyden geçirilerek devreye alınmalıdır.