Bu yıl YKS’ye başvuran aday sayısı 2 milyon 500 bine yaklaştı. 14 yıl önce, 2006 yılında ÖSYS’ye başvuran aday sayısı 1.678.383 iken, 2017 yılında bu sayı 2.265.844, YKS’nin uygulamaya girdiği 2018 yılında 2.381.412, 2019 yılında 2.528.031, 2020 yılında ise 2.436.958 olmuştur.
2006 yılı baz alınarak başvuran aday sayıları değerlendirildiğinde 2017 yılında %35, 2018 yılında %42, 2019 yılında %51, 2020 yılında ise %45 oranında aday sayılarında artış olmuştur.
2019 YKS’ye başvuran aday sayısı 2.528.031 iken bu yıl için başvuran aday sayısı 2.436.958 olmuştur. Geçen sene lise son sınıf düzeyinde YKS’ye başvuran aday sayısı 983.701 iken bu yıl
894.187’dir.
2017 2018 2019 2020
Sınava Başvuran Aday Sayıları 2.265.844 2.381.412 2.528.031 2.436.958
Önlisans Programlarının Kontenjanları 436.904 354.859 376.940 380.172
Lisans Programlarının Kontenjanları 473.767 484.631 447.754 458.049
Toplam Kontenjan Sayısı 910.671 839.490 824.694 838.221
Bununla birlikte, YKS’ye başvuran adaylar içinde daha önce bir programa yerleşmiş olan aday sayısı 2018 YKS’de 397.614 iken, 2019-YKS’de 374.795’e, bu yıl ise 335.347’ye gerilemiştir.
Daha önce bir programa yerleşen ve öğrenciliği devam edenlerin tekrar sınava başvuru sayısında “artışın” değil “azalışın” gözlemlenmesi, 2018 yılında uygulamaya konulan YKS ile yerleşen öğrencilerin önceki yıla göre bulundukları programlardaki memnuniyet oranında bir iyileşme gerçekleştiğini ve bunun bu yıl da devam ettiğini göstermektedir. Bu veriler önemlidir ve yeni YÖK’ün rasyonel kontenjan planlamasının başarısını göstermektedir.
Yeni YÖK’ün “yetki paylaşımı” politikası kapsamında yasal zemine kavuşan, üyeleri arasında kamu ve özel sektör temsilcilerinin de bulunduğu “Yükseköğretim Eğitim Programları Danışma Kurulu”nun ülkenin insan gücü ihtiyacına ilişkin yaptığı analizleri ve kontenjan planlamalarındaki görüşleri yanısıra yükseköğretim programlarındaki öğretim üyesi/elemanı
sayıları ve doluluk oranları gibi parametrelerin, öğrencilerden gelen görüşlerin ve yükseköğretime geçiş dinamiklerinin de incelenmesi sonucunda bu yıl yükseköğretim kurumlarına (okul birincisi kontenjanı dahil) “örgün öğretim programlarında 838.221 kontenjan” tahsis edilmiştir.
2006 ile 2020 yılları kıyaslandığında yükseköğretime talep (başvuran sayısı) bağlamında 2020 yılı için artış %45, arz (kontenjan sayısı) bağlamındaki artış %108 olmuştur. Bu da gösteriyor ki, ülkemizde yükseköğretime erişim artık bir sorun olmaktan çıkmış, yükseköğretime erişim tatminkâr bir düzeye ulaşılmıştır. Ülkemizin 2023 hedefleri doğrultusunda ulaşılmak istenen insani, sosyal ve kültürel kalkınmışlık düzeyine erişmek ancak “nitelikli insan gücü ve nitelikli bilgi” ile mümkündür. Bu hedef istikametinde YÖK nitelikli ve kalite eksenli büyümeyi öncelikli kılmış ve kontenjan planlamalarında bu istikamette bir büyümeyi ilke edinmiştir.
Önlisans ve lisans programlarında toplam kontenjan, 2006 yılında 402.155 iken, 2017 yılında 910.671, 2018 yılında 839.490, 2019 yılında 824.694, 2020 yılında ise 838.221 olmuştur.
Sanayinin ihtiyaç duyduğu insan gücünün niteliğini arttırmak amacıyla MYO programları ile ilgili yapılan iyileştirmeler ve rasyonel planlamalar sonucunda çok olumlu sonuçlar üretmiştir.
Ayrıca Organize Sanayi Bölgelerinde açılan MYO’lar da bu çalışmalara ivme kazandırmıştır. Öte yandan geleceğin meslekleri ile ilgili olarak İnsansız Hava Aracı ve Teknolojileri, Dijital Fabrika Teknolojileri, Engelliler için Destek Programı gibi yeni bazı önlisans programları da açılmış olup bu programlar bu yıl ilk kez öğrenci almaya başlayacaktır. MYO’lardaki doluluk oranlarında yaşanan artış bu sene de güçlü bir şekilde devam etmiş, geçen sene 33.066 olan boş kontenjan sayısı, bu sene de azalışını sürdürerek 30.387 olmuştur. Bu sevindirici bir gelişmedir.
Önlisans programlarına 2019 yılında 343.874 aday yerleşmişken, bu yıl önlisans programlarına yerleşen aday sayısı 349.785 olarak gerçekleşmiştir. Lisans programları için de aynı olumlu tablo söz konusudur. 2019 yılında lisans programlarına yerleşen aday sayısı 409.587 iken bu yıl yerleşen sayısı, 431.380 olmuştur.
2019 yılında örgün öğretim programlarına yerleşen toplam aday sayısı 753.461 iken bu yıl 781.165’e yükselmiştir. 2020 YKS yerleşme sonuçlarında yerleşen aday sayılarında görülen artış, yapılan kontenjan planlamalarının doğruluğunu bir kez daha teyid etmektedir.
2018, 2019 ve 2020 yılları kıyaslandığında, bu yıl hem lisans hem de önlisans programlarına yerleşen aday sayılarında çok açık bir artış gerçekleşmiştir. Örgün programlarda 2019 yılı boş kontenjanı 71.233 iken 2020 yılı boş kontenjanı ise büyük oranda
düşerek 57.056 olmuştur. 2020 yılı kontenjanında bir önceki yıla göre artış olmasına rağmen doluluk oranlarındaki artışın sürmesi, YÖK’ün kontenjan planlamasının artık istikrar kazanan olumlu bir zeminde olduğunu göstermekte ve rasyonel kontenjan planlamasının en önemli göstergesi olmaktadır.
Raporun devamı için TIKLAYINIZ
