Tarım ürünlerinde neden fiyat artışları oluyor?

KAMİL OKYAY SINDIR (İzmir) -Tabii "tarım ürünlerinde fiyat artışı" deyince önce fiyatı konuşmak lazım. Fiyat nedir? Fiyat, aslında arz ve talebin buluştuğu noktada oluşan bir değerdir. Arz yükselir, talep düşerse fiyatlar doğal olarak düşer; arz düşük, talep yüksekse yani bir ürüne olan arz yeterli miktarda değilse fiyatlar doğal olarak yükselir. Piyasalar bunu gerektirir. O nedenle, arz ve talebin güvenliği ve istikrarı, piyasada olması gerekir. Tarım ürünlerinde böyle bir istikrar var mı? Maalesef, bundan söz etmek mümkün değil çünkü piyasalar aracılara, ithalat lobilerine teslim edilmiş durumda. Çiftçimiz sahipsiz bırakılmış durumda. Piyasaları kontrol eden mekanizmalar yok, piyasaları ürün bazında regüle eden mekanizmalar yok.

''REKABET KURULU KARTELLERİN YANINDA''

Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi var. Başkanlığını, daha doğrusu, sekretaryasını Merkez Bankası yürütüyor. Üyeleri arasında Ticaret Bakanı var, Hazine ve Maliye Bakanı var, bir de Tarım ve Orman Bakanı var, o da tesadüfen konmuş herhalde. Bakıyorsunuz, bu Komite herhalde çay, kahve içiyor; alınan karar ortada yok, ne yaptığı bilinmiyor.

Piyasalarda kartel oluşturan aracılara karşı üreticiyi koruması gereken Rekabet Kurulu, tam tersine, kartellerin yanında, onların destekçisi pozisyonunu almış.

PLANSIZ ÜRETİM

Üretimi planlamazsanız, fiyatlar artar. Planlama için sağlıklı bir veri tabanınız yoksa ve buna bağlı ürün desteği ve üretim planlaması yapamadıysanız, fiyatlar doğal olarak sizin kontrolünüzün dışında artar. Yani 2001 yılında yapılan genel tarım sayımından bugüne ülkede genel tarım sayımı yapılmış değil. Tarımsal girdi maliyetleriniz yüksekse, tarımdaki verilen desteklemeler amacına uygun değilse… Daha doğrusu, desteklemenin amacı üretimi planlamaktır; desteklemenin amacı, verimi artırmaktır, kaliteyi artırmaktır; tüketicinin daha ucuz, daha sağlıklı, daha güvenli gıdayla, yeterli gıdayla gıda güvenliğini, gıda arzını sağlamaktır; yoksa fiyatlar artar. Girdi maliyetleriniz yüksekse ve girdilerde ithalata dayalıysanız fiyatlarınız artar.

''ÜRETİM YAPILMIYORSA FİYATLAR ARTAR''

Değerli arkadaşlar, bakın, üretim alanlarınız 2002 yılından 2020 yılına kadar böyle bir azalış eğrisi gösteriyorsa ve bu yaklaşık 3,5 milyon hektar ise yani 35 milyon dönüm ise ekilir alanlar tarımdan artık uzaklaşmış ve üretim yapılmıyor ise fiyatlarınız artar.

Dış Ticaret Dengesi

Yine bununla paralel bir başka grafiği de sizinle paylaşmak istiyorum. Bakın, dış ticaret dengesindeki tarım ürünlerinde, bitkisel ve hayvansal ürünlerdeki gittikçe azalan ve ekside daha da büyüyen dış ticaret dengeniz sizin aleyhinizde gelişiyorsa fiyatlarınız artar.

Değerli arkadaşlar, dolayısıyla, bakın, Hollanda'nın 1 milyon hektar tarım arazisi var, yaklaşık 116 milyar dolar ihracat yapıyor, 1 milyon hektar. Bizim 3,5 milyon hektar tarım arazisi tarım dışına çıkıyor, bırakın geri kalan tarım alanlarımızı, 10 milyar dolarlık ithalat yapıyoruz değerli arkadaşlar. E, öyle olunca tarım ürünlerde fiyatlar artar. Tabii, para politikalarınız dövizi, döviz kurlarını kontrol eden değil, 128 milyar doları rezerv dışına çıkarırsa fiyatlarınız artar. İrade yoksa, politikasızlık varsa fiyatlar artar.

Bu araştırma önergesini Cumhuriyet Halk Partisi olarak destekliyoruz, yanındayız, ülkemizin, çiftçimizin ve bütün yurttaşlarımızın lehinde olmak üzere.